Италија одлучи да воведе еднократен данок од 40 проценти на банкарскиот сектор за екстремно високиот раст на профитот оваа и минатата година, што предизвика паника надвор од италијанските граници бидејќи таквата политика лесно може да се „прелее“ и во други земји ширум Европа.
Исто така, цените на акциите на италијанските банки паднаа „преку ноќ“ меѓу 5,9 и девет отсто. Иако веќе следниот ден цените почнаа да растат, откако беше најавено дека данокот сепак ќе биде многу поблаг од првично најавуваниот, темата за дополнителното оданочување на банкарскиот сектор не исчезна.
Тоа го коментираше и економскиот аналитичар Дамир Новотни. Прво, од перспектива на Хрватска, која би можела да оди во иста насока како Италија, пишува N1.
„Сите популистички влади се многу среќни што се обраќаат кон банките како извор на дополнителен приход за јавниот буџет. Тоа го направи министерот Салвини, се чини, без да се консултира со премиерот Мелони. Тој е типичен популист. Тој не водеше сметка како ќе реагира пазарот, туку неговите гласачи. Таа популистичка мерка предизвика цела низа негативни реакции на пазарот на капитал“, вели Новотни и додава:
„Мора да знаете дека банкарскиот бизнис повеќе не е толку профитабилен како во минатото. Секоја пекара заработува повеќе пари од својот капитал отколку банките. Ваква мерка не би и препорачал на хрватската влада“.
Нето каматните маржи навистина растат…
„Да, никогаш во историјата не сме виделе толку брз пораст на каматните стапки. Од друга страна, каматите на депозитите останаа исти бидејќи банките се исклучително ликвидни, особено по влезот во еврозоната. На пазарот нема толкава побарувачка за кредити, па затоа вишокот пари во банките предизвика пад на каматите на депозитите. Од друга страна, реакцијата на централните банки на инфлацијата и растот на примарните каматни стапки предизвикаа зголемување на каматните стапки на кредитите. Но, тоа ќе почне да се намалува во наредните години“, посочува Новотни и забележува:
„Италијанската мерка нема да има влијание врз хрватските банки бидејќи ЦНБ е сè уште регулатор и може да ги контролира готовинските текови на домашните банки. Оние кои се во сопственост на странски групи се доста ликвидни и стабилни што не би можеле да бидат постабилни. Што не е случај со италијанските банки. Покрај тоа, тие не се директно поврзани со Хрватите, тие работат само на овој пазар и се под надзор на ЦНБ“, вели тој.
Владата, пак, со недостаток на пари во буџетот, на граѓаните им нуди национални обврзници (како македонската граѓанска обврзница – н.з.), односно инвестиции во краткорочен државен долг, што Новотни го смета за добро за граѓаните затоа што со текот на времето би можеле да заработат поради поголема каматна стапка од оние што се нудат при штедење во банките.
„Најдобро е Владата што помалку да интервенира на финансискиот пазар, бидејќи тоа често носи повеќе штета отколку добро“, нагласи Новотни и се осврна на поскапувањето.
„Очекувањата од туризмот беа преголеми, што се одрази на цените. Сега гледаме дека многу актери во туризмот ги намалуваат цените, па ќе треба да се стабилизираат. Во наредните месеци ќе имаме голем проблем да ги намалиме цените токму поради тие превисоки очекувања“.
