Доколку јавното претпријатие „Комунална хигиена“ се расформира, ќе се случи хаос и не само што нема да се решат туку и ќе се влошат работите. За надминување на состојбите потребно е да се ставаат на раководни места професионалци, советниците да ја гласаат програмата за работа, но најважно од сѐ е да се воведе комунална полиција и да се почитува комуналниот ред.
Ова е ставот на Лазе Георгиевски, поранешен долгогодишен оперативен директор во претпријатието, пред сѐ на Секторот за собирање комунален отпад, синдикалец и актуелен пензионер, по случувањата во последните денови и по барањето на градоначалниците на скопските општини да се расформира ова претпријатие, како и „Паркови и зеленило“, и нивните надлежности, заедно со механизацијата да се пренесат на општините.
Не може така, не се ова џамлии, па дај ми во Кисела Вода олку, во Аеродром толку, па дај ми овде, па дај ми онде. Еве на пример, кој ќе ја земе Шуто Оризари, како ќе се работи таму со наплата моментална од 30 отсто, а во Центар и Карпош 80 отсто? Во Шутка се знае какви се супстандардни условите. Како ќе работи во Сарај кога наплатата е помеѓу 35 и 40 отсто? Не може Владата да го расформира претпријатието, тоа не зема плата од Владата и од буџетот, наплаќа за услуга од граѓаните. Ние сами си ги купуваме камионите за ѓубре. Во 2002 година купивме 10, во 2006 година 10, најмногу купивме кога градоначалник беше Коце Трајановски 40, потоа уште 15, во времето на Петре Шилегов е направена последна набавка – вели Георгиевски.
Тој објаснува дека сега поради расправиите на Данела Арсовска и советниците од ВМРО-ДПМНЕ, две години не се гласа програма за работа ниту програма за вработување.
Управните одбори на претпријатијата носат одлуки, Советот не ги гласа, а во УО се пола од ВМРО- ДПМНЕ. Зошто тогаш не гласаат? – прашува поранешниот директор во претпријатието.
Поради тоа, како што тврди, две години не може да се набави ниту нова механизација, ниту да се вработат работници, иако во претпријатието има луѓе кои по 7-8 години работат со договори на дело.
За директори се ставаат непрофесионалци
Јас сум имал одлична соработка и со Пенов, и со Трифун, и со Коце и со Шилегов. Секој од нив за тие четири години работеше за развој на претпријатието, купувавме камиони. Советот на Град Скопје само ни одобруваше. Ние купувавме, ние си плаќавме. Сега со Данела, која цело време става непрофесионалци, со исклучок на Косана Мазнева, нема никаква соработка, никаква комуникација. Последниот директор, на пример, претходно беше обезбедувач во претпријатието – вели Георгиевски.
Според него, општините најпрво треба да се погрижат за хигиената на општинските улици, да си купат механизација ако сакаат и да чистат. Вели дека не може „Комунална хигиена“ и „Паркови и зеленило“, кои се најстари јавни претпријатија, да се расформираат, не може да се остават 1.300 вработени во претпријатието на улица поради партиски причини.
Јавно ги повикувам и Орце Ѓорѓиевски и кој сака од градоначалниците да ги соочиме аргументите, да објаснат како мислат тоа да го спроведат и да им кажам зошто не може така. Тие спомнуваат повереници, еве веднаш ќе им предложат луѓе што си ја знаат работата, тоа се актуелниот вицепремиер Љупчо Димовски, кој беше одличен директор на „Паркови и зеленило“, потоа Дуле Авировиќ, Бојан Христовски што си даде оставка во „Градски паркинг“, Коце Трајановски. Косана беше најдобра, ги исфрли сите што не одеа на работа, среди сѐ што треба и Данела ја тргна. Зошто ја тргна? Таа доби четиригодишен мандат за директор, ја разреши и тужеше и доби да ѝ се исплатат 250 илјади евра за 4 години. Зошто сега „Комунална“ тоа да го плаќа, заради Данела? – објаснува Георгиевски.
Во однос на реакциите на граѓаните за лошата јавна хигиена, тој тврди дека комуналците работат по оперативен план, иако со мали проблеми со возилата.Според него, голема вина имаат и граѓаните, кои воопшто не го почитуваат комуналниот ред, па смета дека единствено решение за проблемот е воведување комунална инспекција.
Комуналниот ред се знае, има налепници на самиот контејнер кога треба да се исфрла домашниот смет, а тоа е во период од два часа пред поминувањето на камионите за ѓубре. Зошто се фрла во контејнер откако ќе се испразни, па ѓубрето се собира и смрди 24 часа на ова жешко време до следното празнење на контејнерот. Оди фрли на запад така кога ќе ти текне! Неопходна ни е комунална полиција. Коце воведе 80 комунални редари и ги нема нигде, ги пикнаа по разни служби. Стави комунален инспектор, на пример во Расадник, па фрла ли некој по поминување на камионот за ѓубре – 50 евра казна. И работите за два дена ќе се средат. Значи имаме закони, ама не ги спроведуваме, тоа е проблемот – смета поранешниот директор во „Комунална хигиена“.
Георгиевски: Нека дојдат повереници и заедно со директорот нека ги решат проблемите
Како одличен познавач на состојбите во комуналното претпријатие, тој тврди дека проблемот е партиски, пред сѐ, но не може поради тоа да се расформира претпријатието. Вели дека вработените се исплашени и вознемирени, а вината не е до нив.
По закон не може да се расформира, не може „Комунална“ да оди под стечај. Нека дојдат повереници и заедно со директорите нека ги разгледаат проблемите и нека најдат решение. Ништо нема да функционира ако се подели по општини. Сум бил во Оукленд во Нов Зеланд, во Јапонија, во Мелбурн, во Букурешт, во Торонто и сум се уверил како функционираат комуналните претпријатија. Во Истанбул, на пример, собирањето на сметот е организирано со приватно јавно партнерство со Градот. Приватникот што ги има камионите се грижи за набавка, се грижи за наплата, за поправка на механизација и на крај одреден процент му дава на градот – објаснува соговорникот.
Во моментов „Комунална хигиена“ располага со две возила што го собираат ѓубрето од подземните контејнери, три за празнење на габаритните контејнери, додека обичните контејнери за комунален отпад се празнат со 20 камиони. На времето имало повеќе механизација, но сега поради негласање во Советот, не можат да се купат нови.Според Георгиевски, за да се одвива работата непречено, недостасуваат најмногу 10 камиони смеќарки. Проблемите ќе се надминат според него и ако на чело на претпријатието дојдат професионалци, кои ги има во претпријатието. И доколку граѓаните го почитуваат комуналниот ред, бидејќи е невозможно некој да стои и да го чисти постојано она што некој кога сака си го фрла.