Со сирење, со месо или пица, секое трето лице што влегува во пекарница купува бурек. Со чашка јогуртче, за еден четврт треба да се издвојат и до 120 денари. Пекарите велат дека фаворит е оној со месо, но се води „мртва трка“ и со оној со сирење. Младите преферираат и други видови, со лута пиперка, со стек, или со зденка и маслинки. За вкусовите не се дискутира кога е во прашање овој традиционален појадок, тврдат пекарите.
Но, во последно време, освен свежиот бурек, македонскиот пазар сè повеќе се полни и со разни замрзнати пити, пици, кифлички, кроасани, па дури и ѓевреци со потекло од регионот, но и од земјите на ЕУ. Нивните цени се далеку поевтини од свежата понуда, па се случува една пита бурек да чини колку еден четврт со јогурт купен во пекарница. Иако нема прецизни податоци за количините на овие замрзнати теста од Царинската управа на Македонија ги потврдуваат сознанијата на „Слободен печат“ за нивниот зголемен увоз.
И Горан Ѓорѓиевски, претседател на Агрокомората при ССК и сопственик на синџирот пекарници „Специјал“, за нашиот весник потврдува дека на македонските граѓани „не им стасува домашниот бурек, па мора и да го увезуваме“.
– Добра ви е забелешката дека има зголемен увоз на замрзнати пекарски производи. Нашите колеги од регионот имаат производна хиперпродукција, па оттука нудат пониски цени при извоз. Ваквите производи од регионот влегуваат со „0“ царина поради слободната трговија и откако ќе платат ДДВ, ним им се исплатува да ги продаваат далеку поевтино од производите што се нудат во нашите пекарници. Тоа е можно преку големата поддршка не само во соседните земји, туку и во ЕУ, каде добиваат не само субвенции за да извезуваат, туку и помош во материјали или суровини (брашно или масло за јадење) од тамошните стокови резерви. Станува збор за огромни индустриски капацитети, кои располагаат со современи машини и, што е најважно, со соодветен кадар, што е најболната точка за нас – објаснува Ѓорѓиевски.
Тој е дециден дека наместо да се ублажи проблемот со работната сила во пекарската индустрија со „Отворен Балкан“, заминаа многу искусни пекари од земјава.
Експертите велат дека многу е мал интересот кај младите да работат како пекари или бурекчии, а уште помалку се заинтересирани да отворат свои пекарници. Просечната старост на вработените во пекарската индустрија секојдневно се зголемува и веќе достигна 60 години, а неретко повторно се вработуваат веќе пензионирани лебари.
Сопствениците на некои скопски пекарници велат дека е уште полошо што најголемиот дел од процесите во пекарската индустрија не може да се автоматизираат и со тоа да се компензира недостигот на кадар. Во големата пекарска индустрија најмногу недостигаат месачи, обликувачи на тесто и пекари, па дури и разнесувачи на леб, па огласите со високи плати се постојано отворени. Во малата и микропекарска индустрија стопанствениците имаат проблем да најдат пекари и бурекчии.
Претходните анализи на Стопанската комора покажаа дека постои огромна дупка за квалификувани работници, а како што лани посочи Наташа Јаневска, експерт во СКСМ, ќе поддржат дел од нивните членки преку преквалификација и доквалификација за бараните вештини.
Зборот „бур“ значи „витка, превиткува, наведнува“ што асоцира на виткањето кори
Бурекот потекнува од Турција, но се верува дека Турците сè уште го правеле ова јадење во нивната татковина во Централна Азија. Етимолошки е поврзан со турскиот корен „бур“ – што значи „свиткува, превиткува, наведнува“, што асоцира и на виткањето кори. Турците со своите освојувања го ширеле бурекот низ Блискиот Исток и на Балканот, па почнале да прават бурек и арапските бедуини, а исто така го преземале и сефардските Евреи, кои во голем број се населиле во Отоманската Империја откако христијаните ги протерале од Шпанија. Во оваа огромна површина, бурекот е исполнет со најразлични филови – од вообичаеното месо, сирење, спанаќ, до понеобични, како кисела зелка, наут, туна – а има и празен бурек.
Во Скопје, правењето бурек има голема традиција. Иако треба да се има предвид дека изгледот и состојките на бурекот, онака како што ги знаеме денес, се од релативно понов период. Најпрвин, фурнаџиите и симитчиите го продавале бурекот, за потоа да се отвораат посебни бурекчилници, напиша хроничарот Данило Коцевски.
