Повеќе од половина век, колку што, ние постарите, паметиме, учествуваме и известуваме, градот Охрид, во летната туристичка сезона, не е само првиот туристички центар, туку и летна културна метропола, а еден период, тука, од Скопје, се сели и државниот врв, со сите активности, иманентни за највисоките политички, владини и други државни институции. Тоа веќе, колку што е привелегија за Охрид, истовремено, во последно време, претставува и голем ризик за неговата репутација, пред се, на културен план. Присуството на многу гости од соседството, како магнет ги привлекува организаторите на музички спектакли, со познати и помалку познати музички звезди.
И тука лежи опасноста. Особено кога е во прашање турбо – фолк музиката, така што, за менаџерите и организаторите на концертите, Охрид, се појавува како “мека и медина!”, своевиден елдорадо за брза заработувачка. Плен се конзументите, но плен е и самиот град. Да не говориме за тоа што на домаќините им се преку глава од високите децибели и колку да се толарентни, гостољубиви и добронамерни. Охрид не смее во сегашнава мера дас ги пригрли масовниот туризам, кој веќе, и не е туризам, туку викенд – панаѓур! Едноставно ќе ги изгуби гостите, кои дошле по неговите амбиентални вредности, по езерото, по мир и спокојство. Зашто ова е веќе терор!
Понекогаш и самите изведувачи се жртви на хаосот, па ги откажуваат концертите, жалејќи се на манипулациите на организаторите. Еден концерт со право го прекина полицијата, затоа што тука доагаат “музичари”-замислени величини, всушност, примитивци, кои си дозволуваат на бината да ги симнат чевлите, а од публиката, наши, млади деца, да побараат да им го симнат смрдливиот чорап!!!Охрид мора да ставки крај на овој хаос, затоа што ова е веќе навреда за вистинските културни содржини, навреда е за фестивалот “Охридско лето”, сличните манифестации на него, навреда е за граѓаните на Охрид.
Охрид е симнат на ниво на турбо-фолк панаѓур! Вака повеќе не може и не смеe! Дали ќе се формира некоја Концертна дирекција, дали во локалната самоуправа ќе профункционира посебна служба што ќе го земе под себе редот и поредокот, е сосема неважно – како форма. Тука има место за работа и на Министерството за култура, но и за инспекциските служби од другите ресорни министерства. Во сето ова уште една димензија. На ваквата, извинете не претешкиот збор- мизерија, подлегнуваат и некои од медиумите, иако, денеска е тешко да се направи разлика што е медиум за јавност и “медиум!” за рекет и неоснована заработувачка.
И, конечно. Култура не е само турбо – фолкот, култура не е само музиката и драмата, култура е начинот на кој живееме. Култура е како се храниме, клако се однесуваме. Култура е што поддржуваме, а што одбиваме. Култура е она што, пред две седмици, го направи Slow Food Ohrid, како дел од Слоу Фуд Македонија и со поддршка на општина Охрид .На едно место, од страна на локалните производители, кои се чувари на традицијата, беше презентирана препознатливата гастрономска понуда на Охрид: ѓомлезе, комат, питулици, макало, но и дел од богатата традиција на нашата земја.
Потсетување на изворниот вкус на охридските и македонски специјалитети подготвени на традиционален начин. Култура е настанот закажан за сабота, во терминот од 17 до 24 часот, кај Долна Порта,на улицата, сокакот, кој, охригани, од милост го нарекуваат Via Sacra, во комплексот на рестораните, каде, втора година по ред, здружението “Македонски дестилерии” ја организираме манифестацијата Macedonian Family Spirits Festival – Ohrid 2024, исто така, со поддршка на општина Охрид. Околу дваесетина семејни дестилерии ги презентираат и промовираат своите производи – ракии од грозје, јаболка дуња цреша, слива вишна и дфруги производи, преку што, домашните и странските глости ќе допрат до нашата традиција и наследствo.
Веле Митаноски
