Понатаму, во извештајот се наведува дека владините функционери имаат тенденција да имаат лоши и понижувачки ставови кон новинарите.
Државното финансирање е ограничено и нетранспарентно, а независните медиуми во голема мера се потпираат на донаторите. Странските грантови засновани на проекти придонесуваат само за опстанок, но не и за понатамошен развој.Се забележува дека новинарството е многу несигурна професија, а некои медиуми се подложени на влијанија од страна на маркетинг-агенциите.
– Иако телевизијата е доминантен извор на информации, онлајн-медиумите играат важна улога. Сепак, мора да се направи разлика помеѓу професионални онлајн-редакции кои вработуваат новинари и објавуваат оригинална содржина, и поединечни портали кои прават плагијати и копираат и залепуваат содржини. Исто така, постои голем јаз меѓу користењето и довербата – најгледаните ТВ станици имаат низок индекс на доверливост – пишува во извештајот.Извештајот забележува дека владините агенции не се многу транспарентни, а критичкото новинарство е сè повеќе подложно на напади.
– Поради силната политичка поларизација, медиумите можат да бидат под притисок на властите, политичарите и бизнисмените и на национално и на локално ниво. Двете најголеми партии на власт и во опозиција создадоа паралелни медиумски системи врз кои го вршат своето политичко и економско влијание. Јавниот радиодифузен сервис нема уредувачка и финансиска независност – велат од организацијата.Додека Уставот ја гарантира слободата на говорот и забранува цензура, извештајот нотира дека земјата бавно го усогласува законодавството за медиумите со стандардите на Европската Унија.
– СЛАП (SLAPP)-тужбите, познати како стратешки тужби за спречување на јавно учество чија цел е да ги заплашат и финансиски да ги исцрпат тужените новинари или медиуми, се користат за заплашување и притисок врз независните медиуми. Осудата за клевета, во 2023 година, на медиумот ИРЛ за истрага од општ интерес постави опасен преседан. Новиот Закон со кој повторно се овластуваат националните и локалните власти да се рекламираат во медиумите во приватна сопственост, ја зголеми загриженоста за можното поврзано ширење на влијание – се наведува во соопштението.
Иако не постојат јасни ограничувања во социјалната и културната средина кои влијаат на слободното новинарство, се забележува дека социјалните медиуми и дигиталната сфера генерално го фаворизираат ширењето на дезинформации и кибер-закани. Во комбинација со ниските професионални стандарди, тие придонесуваат за опаѓање на довербата на јавноста во медиумите и го отвораат патот за напади врз новинари врз основа на пол, етничка припадност или религија.Новинарите често се мета на вербални напади. Под изговор за заштита на државните тајни и личните податоци, тие можат да бидат изложени на судски притисок и произволни правни постапки.
– Сепак, судовите имаат тенденција да ја поддржуваат слободата на медиумите и да ги штитат новинарите. Во главниот град беше назначен специјален обвинител кој ќе ги води случаите на напади врз новинари, а се разгледува и отворањето на слични канцеларии низ целата земја – додаваат од организацијата Репортери без граници.Според годишниот Индекс за слободата на медиумите, Македонија е пред земјите во регионот – Хрватска е на 42. место, Косово на 56., Босна и Херцеговина на 64., Бугарија 71. место, Србија се најде на 91. место, на 96. е Албанија и Грција е на 107. место.На прво место и оваа година се најде Норвешка, на второ место е Данска и на трето Шведска.Во сите региони во светот, изборите претставуваат многу силен притисок врз новинарите.
