Кандидатите за претседател на САД од редовите на Републиканската и на Демократската партија, Доналд Трамп и Камала Харис, ќе мора да се натпреваруваат во системот наречен Изборен колеџ (electoral college) за да ја освојат власта. Секоја сојузна држава во САД носи одреден број поени, односно електорски гласови, во зависност од бројот на жители. Државите можат да имаат најмалку 3 поени, а најмногу има Калифорнија со 54.
Без оглед на тоа дали разликата во гласовите е 1, 10 или стотици илјади, кандидатот што ќе добие повеќе гласови во една држава „ги зема“ сите бодови. Ова правило не важи за Небраска и за Мејн кои даваат 2 електора на кандидатот со најмногу гласови и еден по електорски округ. Мејн има 2, а Небраска 3 електори. Победува кандидатот што ќе освои најмалку 270 електори. Според анализата на повеќето експерти, Харис може да смета на 226 електори, додека, пак, Трамп има 219.
На овогодинешните избори околу 240 милиони луѓе имаат право на глас, но неколку држави наречени „swing states“ ги држат резултатите во свои раце. Сега, во последните месеци од изборите, и двете кампањи се во полн ек за да ги придобијат неопределените гласачи во овие држави.
Аризона
Демократите во 2020 година ја освоија претседателската функција со поддршка на државата на Големиот Кањон која со тесен глас ја поддржа кандидатурата на оваа партија за првпат од 1990-те години. Оваа држава се граничи со Мексико стотици километри и стана жариште на националната дебата за имиграцијата. Бројот на премини преку границата во последните месеци се намали од рекордниte вредности, поради што ова прашање стана главна грижа на гласачите. Трамп повеќепати ги критикуваше досегашните резултати на Харис во однос на имиграцијата, бидејќи претседателот Џо Бајден ѝ ја довери обврската за ублажување на кризата на границата.
Трамп вети и дека ќе ја спроведе „најголемата операција за депортација“ во историјата на САД ако повторно стане претседател. Аризона беше и домаќин на жестока расправа за пристапот до абортусот откако републиканците во државата се обидоа да вратат 160 години стара, речиси целосна забрана за прекин на бременоста, но беа спречени. Прашањето стана експлозивно низ целата земја од 2022 година кога Врховниот суд на САД ја укина значајната пресуда која им даваше на жените уставно право на абортус.
Џорџија
Тековниот список на држави кои се пресудни во изборите целосно се совпаѓа со списокот на места каде што републиканските функционери поддржани од Трамп се обидоа да ја спречат победата на Бајден на изборите во 2020 година. Во округот Фултон во Џорџија, наводното мешање во изборите доведе до еден од четирите кривични прогони против Трамп. Тој и уште 18 други се обвинети за заговор за поништување на неговиот тесен пораз од Бајден во државата. Трамп негира каква било вина, а малку е веројатно дека случајот ќе биде слушнат на суд пред изборите.
Третина од населението на Џорџија се Афроамериканци, оваа земја има најголем удел на Афроамериканци во САД, и се верува дека оваа демографија беше клучна во тоа што Бајден ја „сврте“ државата во 2020 година. Забележано е извесно разочарување од Бајден меѓу американските црни гласачи, но кампањата на Харис се надева дека ќе го анимира ова гласачко тело.
Мичиген
Државата на Големите езера го избра победничкиот претседателски кандидат на последните 2 избора. И покрај поддршката за Бајден во 2020 година, таа стана симбол за негативната реакција на целата земја бидејќи претседателот го поддржа Израел за време на војната во Газа. За време на прелиминарните избори за Демократската партија во Мичиген во февруари, повеќе од 100.000 гласачи ја избраа опцијата „без обврски“ на своите гласачки ливчиња, дел од кампања организирана од активисти кои сакаат американската влада да ја прекине својата воена помош за Израел.
Имено, Мичиген има најголем удел на арапско-американско население – демографска група која ја загрозуваше поддршката за Бајден. Но, Харис зазеде поостар тон кон Израел. Трамп го истакна значењето на државата на неговиот потенцијален пат до победата. Коментирајќи ги настаните на Блискиот Исток, тој го повика Израел да ја заврши својата кампања против Хамас во Газа, но „бргу да го направи тоа“.
Невада
Сребрената држава гласаше за демократите на последните неколку избори, но постојат знаци за можен пресврт кај републиканците. Неодамнешните просеци објавени од фирмата за следење анкети 538 покажуваат дека анкетите некогаш покажале дека Трамп ужива голема предност пред Бајден, но таа предност се намали откако Харис влезе во трката. Демократите се надеваа дека кандидат кој повеќе ќе им се допадне на помладите и поразновидните гласачи ќе ја намали разликата. И двајцата кандидати се борат за освојување на значајното латино население во државата.
И покрај фактот дека американската економија покажа силен раст и отворање на работни места откако Бајден го презеде претседателството, закрепнувањето по Ковид беше побавно во Невада отколку на други места. Со 5,1% невработеност, оваа држава има највисока стапка на невработеност во САД, по Калифорнија и по округот Колумбија, според најновите статистички податоци на американската влада. Ако Трамп повторно дојде на власт, вети враќање на планот за пониски даноци во сите сегменти и помалку регулативи.
Северна Каролина
Изгледа дека анкетите во државата Tar Heel се заострија откако Харис го презеде своето место на врвот на демократската листа, а некои аналитичари сега ја означуваат државата како клучна во определувањето на победникот. Тоа можеби се одрази на одлуката на Трамп таму да го одржи својот прв митинг на отворено откако во јули беше извршен обид за атентат врз него.
– Оваа држава е многу, многу важна за победа – им рече тој на насобраните.
Од своја страна, демократите решија да му дадат платформа на гувернерот на државата, Рој Купер, на последната вечер од својата партиска конвенција. Северна Каролина се граничи со Џорџија и ги споделува некои од нејзините главни изборни грижи, како и оние во Аризона, уште една држава од Сонцето. Трамп победи во Северна Каролина во 2020 година, но тоа го направи со само нешто повеќе од 70.000 гласови, што ги поттикна надежите на демократите дека би можеле да ја освојат оваа „виолетова“ држава (која би можела да гласа и за црвена и за сина) во оваа изборна година.
Пенсилванија
Двете страни исто така упорно водеа кампања во државата Кистон, каде што Доналд Трамп преживеа обид за атентат. Државата се покажа како клучна на изборите во 2020 година, поддржувајќи го Бајден. Постои длабока емоционална врска со работничкиот град Скрантон, каде што порасна Бајден. Економијата е главна тема овде, како и на многу други места. Инфлацијата нагло порасна низ целата земја под администрацијата на Бајден, пред да се намали постепено.
Жителите на Пенсилванија не се единствени меѓу Американците кои го чувствуваат притисокот врз трошоците за живот како последица на инфлацијата. Но, цените на храната пораснаа побргу во нивната држава отколку во која било друга, според податоците на компанијата за пазарни истражувања Datasembly. Би-Би-Си претходно објави за тоа како луѓето се мачат да се справат со овој проблем во Ери, округ кој е водечки во однос на остатокот од Пенсилванија, каде што дури еден од осум луѓе се смета за „несигурен во снабдувањето со храна“.
Високата инфлација може да ѝ наштети на Харис низ САД, бидејќи анкетите покажуваат дека гласачите имаат неповолна перцепција за економијата. Трамп се обиде да ја нападне поврзувајќи ја со економијата на Бајден.
Висконсин
Републиканците го избраа Милвоки за домаќин на нивната конвенција во 2024 година. „Badger State“ го избра победничкиот претседателски кандидат и во 2016 и во 2020 година, со разлика од нешто повеќе од 20.000 гласови секојпат. Експертите сугерираат дека во маргиналните држави како оваа, влијание би можеле да имаат кандидатите од трети страни кои водат кампања против политиките на двајцата главни кандидати.
Трамп ја опиша оваа држава како „навистина важна.
– Ако го освоиме Висконсин, ќе ја освоиме целата работа – рече тој.
Летната Републиканска национална конвенција се одржа во Милвоки.
Харис одржа митинг во истиот град кога нејзината партија официјално ја номинираше за претседателска кандидатка на Демократската партија, јавувајќи се преку пренос во живо.
