Хелез изјавил дека претседателот на Република Српска, Милорад Додик, се подготвува за бегство и дека за тоа има релевантни разузнавачки информации.
Не е тајна дека Милорад Додик е во големи проблеми, политички, но главно финансиски, односно не тој самиот, туку „неговата“ РС на која и се заканува буџетски колапс и можен банкрот. Според медиумите во Босна и Херцеговина, српскиот ентитет во Босна и Херцеговина влегува во уште еден долг, кој се заснова на милионски долгови кои биле направени само во последните неколку месеци. РС нема средства да враќа кредити, платите доцнат или воопшто не се исплаќаат, инфлацијата се зголемува, БДП е во брз пад, а обврзниците „ентитети“ не поминуваат ниту кај Кинезите и Русите. Зукан Хелез тврди дека проблемот е што за две години ќе треба да плати рата од милијарда и шест милиони.
– Ова е огромна сума дури и за поразвиените региони и земји во светот. Целиот круг е затегнат околу Додик и тој нема излез – вели Хелез, кој смета дека Додик има само две опции.
– Затвор или бегство од Босна и Херцеговина. Тој не може да се извлече од оваа ситуација. Самиот си го направи ова – изјави Хелез.
Избројани ли му се деновите на Милорад Додик?
А на средбата меѓу американскиот државен секретар Антони Блинкен и германската министерка за надворешни работи Аналена Баербок во Белата куќа во петокот на 15 септември, Додик беше една од поважните теми.
– Вреди да се истакне дека разговаравме за регионалната безбедност во Европа, особено во Босна и Херцеговина. Задоволни сме од фактот што и Германија ограничи некои финансиски текови на претседателот на РС, Милорад Додик“, рече Блинкен. На крајот и Блинкен и Баербок потврдија дека „Додик ја изложува Босна и Херцеговина на голем ризик“.
Истовремено, во руските медиуми се појавија интересни вести – Милорад Додик најавува посета на Москва на почетокот на ноември, но во таа вест има нешто поинтригантно. Иако ќе пристигне на почетокот на ноември, претставникот на РС во Русија Душко Перовиќ (оние кои подобро ја знаат ситуацијата не го нарекуваат Перовиќ човек на РС, туку лично човек на Додик кај Путин) за Известија вели дека Додик има намера да се сретне со Путин „до крајот на 2023 година, на крајот на декември“. Имено, кога се прошири „муабетот“за бегство, првото нешто што на повеќето им падна на памет беше Москва, каде, како што знаеме, свое засолниште најдоа многу сменети диктатори или политички сатрапи од територијата на поранешниот СССР, но исто така од овие области, како сопругата и синот на српскиот претседател Слободан Милошевиќ – Марко и Мира Марковиќ – или последниот југословенски министер за одбрана, генерал Вељко Кадијевиќ, во изолираната и елитна московска населба Барвиха.
Проблемите на Додик се трупуваат, тој самиот е под санкции на САД, на кои само Путин, Вучиќ и хрватскиот претседател Зоран Милановиќ не обрнуваат внимание.
Според порталот Фокус.ба, финансиските проблеми на РС стануваат се поголеми бидејќи кредитите земени порано доспеваат наесен. Виктор Орбан застана во Додик, чија банка му одобри заем од 30 милиони евра, а се очекува до крајот на годината и повеќе да пристигне од Будимпешта. Но, и тоа, велат аналитичарите од Босна и Херцеговина, нема да биде доволно за покривање на растечките загуби, буџетски дупки и сомнежи. Порталот потсетува дека РС во декември 2022 година веќе позајмила 110 милиони евра од истата банка, но напоменува дека „милионите на Виктор Орбан нема да бидат доволни, па тие повторно ќе посегнат по пари од домашните банки и фондови“.
Дури и владата на РС признава дека санкциите веќе полека ја нагризуваат економската и социјалната состојба во ентитетот. Министерката за финансии на РС, Зора Видовиќ, се обидува да ја смири драматичната ситуација велејќи дека РС „ќе ја одржи финансиската стабилност“, но сепак додаде дека буџетот ќе се ребалансира бидејќи „директните приходи пораснале значително позначително од планираното“. И покрај овие големи буџетски и финансиски проблеми, Милорад Додик најавува дека финансиски ќе им помогне на сите српски претставници кои ќе ги напуштат институциите на државата Босна и Херцеговина, но сите се прашуваат од каде ќе ги добие тие средства. Покрај тоа, Додик е во спор и со високиот претставник на меѓународната заедница, Кристијан Шмит, кому дури му најави и апсење ако се појави на територијата на РС. Да потсетиме, Обвинителството на Босна и Херцеговина на 11 август поднесе обвинителен акт против Милорад Додик и Милош Лукиќ (шеф на Службен весник на РС) за кривично дело „неспроведување на одлуките на високиот претставник “, но обвинението беше вратено на ревизија и деновиве беше потврдено. Но, освен тоа, причините за размислувањето на Додик за „бегство“ се се почестите најави дека Кристијан Шмит би можел да ги искористи своите „бонски овластувања“ и да го замени Додик, за кого во неодамнешното интервју за Дојчландфунк рече:
– Додик не е само претседател на РС, тој е автократ. За жал, имаме многу проблеми, нема слобода на медиумите во РС. Близок пријател на Додик е Путин, односно Додик виси на политичкиот ремен на господинот Путин. Ова го прави проблематичен во целост. Ова е геостратешка перцепција, која ја има предвид безбедноста на Западен Балкан. И затоа Додик, која не е член на Претседателството, туку е регионален кнез, мора да се врати во нејзините рамки.
