Во срцето на Скопје, во општина Чаир, во тек е изградбата на најголемата џамија на Балканот – проект кој предизвикува многу реакции во јавноста. Со површина од 10.000 квадратни метри, две минариња од 48 метри и купола од 34 метри, оваа џамија ќе биде најголемиот исламски објект во регионот. Финансирана од Претседателството за верски прашања на Република Турција (Diyanet) и Турската верска фондација (TDV), нејзината изградба отвора низа прашања во однос на приоритетите, транспарентноста и влијанието врз урбаната средина.
Дали ваков мегапроект е неопходен?
Многумина го поставуваат прашањето дали ваква масивна верска градба е реална потреба за градот, особено во време кога има многу други инфраструктурни предизвици – недоволно училишта, болници, јавни површини и решенија за сообраќајниот хаос. Наместо инвестиции во подобрување на квалитетот на живот, се гради објект од оваа големина, чија реална потреба за верниците е дискутабилна.
Влијание на странскиот капитал во локалните верски и културни прашања
Финансирањето од Турција е уште еден аспект што предизвикува загриженост. Овој проект се реализира со директна поддршка на турските верски институции, што отвора прашања за влијанието на странските држави врз локалните верски и културни прашања. Ова не е изолиран случај – Турција веќе со децении инвестира во изградба и реновирање на верски објекти на Балканот, што се смета за дел од нејзината стратегија за зајакнување на културното и политичкото присуство во регионот.
Урбанистички и еколошки дилеми
Локацијата на џамијата исто така предизвикува дебати. Населбата Топанско Поле е густо населена урбана средина, која веќе се соочува со недостаток на јавен простор, паркови и инфраструктура. Големата површина која се одвојува за оваа градба ќе ја промени динамиката на околината, зголемувајќи го сообраќајот и потенцијално создавајќи дополнителен притисок врз инфраструктурата. Граѓаните имаат право да бараат поголема транспарентност во процесот на изградба, како и да ја доведат во прашање оправданоста на вакви грандиозни проекти во време кога постојат многу поголеми приоритети за подобрување на животот во градот.
