„Луѓето горат, државата се чешла“, „Импровизирана држава“, „Виновниците имаат име“, „Нула толеранција“, „Сите ли треба да изгориме“, „Корумпирана држава“, „Нула страв“, „Колку чини една лиценца“, „Системот е следен“, „Правда без далавери“, „Правда, а не пазарења“, „Вие сте убијци, а не лидери“, „Отиде Спасовски, дојде Тошковски“, „Отиде Бектеши, дојде Дурмиши“… Ова се само некои од транспарентите со кои граѓаните во Тетово денеска протестираа против корупцијата, која доведе до последните четири трагедии во земјава: Кочани, модуларната болница, Беса Транс и Дурмо Турс, пишува Порталб.мк. Граѓаните маршираа за неселективна правда од плоштадот „Илирија“ до Обвинителството и Судот во Тетово. Тие побараа расветлување и казна за вистинските виновници за последните четири трагедии.
Ибин Емшиу, кој ги загуби таткото и братот во пожарот кој избувна во модуларната болница, рече дека се дојдени на истото место да бараат правда, која никако да се спроведе. Тој рече дека поминале неколку години, но никој не е осуден. „Дали требаше да се случи трагедијата во Кочани, за да ве убеди дека овој систем е пропаднат?“, праша Емшиу. Тој нагласи дека истиот систем уби 14 членови на нивните семејства во модуларната болница.
„Сите овие трагедии не се случајност, тие имаат нешто заедничко: тоа е корупцијата која ги уби сите. Јавно го прашувам Венко Филипче: Колку чинеше животот на татко ми и брат ми, јавно го прашувам Кочо Анѓушев: Колку милиони профит чинат 14 члена на нашите семејства кои изгореа живи? Господине Мицкоски, вие излеговте и ветивте дека случајот ќе го започнете од почеток, за сите овие луѓе кои изгореа. Жртвите во Кочани ги изгоре неказнувањето на претходните случаи“, рече Емшиу. Мумин Исмаили, кој во модуларниот пожар ја загуби својата мајка, рече дека бараат неселективна правда.
„Премиере Мицкоски, вие ме посетивте дома за да ме утешите и ми ветивте дека ќе се реши случајот со модуларната болница. Требаше ли да изгорат уште 59 граѓани за да преземете нешто? Жртвите во Кочани ги изгоре неказнувањето на претходните случаи. Жртвите во Кочани и во модуларната болница ги уби корупција, во нашиот случај никој не е осуден. Нема ни притворени, ни осудени“, рече Исмаили. Бурим Ислами пак, кој ја загуби својата мајка во автобуската несреќа на Беса транс во Бугарија, рече дека никаде во светот убијците не се движат слободно како тука кај нас.
„Апсурдно е кој не води, луѓе кои се ангели пред да ја преземат власта, а по преземањето на власта се ѓаволи кои го оркестрираат пеколот. Нивната вера е корупцијата со која им ги изгорија душите на стотици членови на семејствата“, рече Ислами. Тој додаде дека за жал од една трагедија во друга единственото нешто што бележи раст е бројот на жртвите, кој се зголемува, а се друго оди наназад.
„Вие, непочитуван премиере, и од месечината јасно се гледа дека гневот и политичкото его сте го насочиле кон вашите противници и тоа од две причини, за да ги обвините нив и за да се спасите себеси. Вам на сон ви се појавуваат жртвите и семејствата на жртвите, но вие никако да се разбудите од сон и да поднесете оставка заедно со другите оркестратори на оваа трагедија“, рече Ислами. Бленди Ходаи од Иницијативата Нула ги истакна нивните барања во овој протест, а тоа се:
• Модуларната болница: Обвинителството за гонење на организиран криминал и корупција да ја извади од фиока истрагата за причината за пожарот во Модуларната болница и да поднесе обвиненија против главните виновници во овој случај. Истовремено бараме да се формира независен тим кој ќе ги истражи сите кои намерно го одолговлекуваа овој случај, вклучително и јавните обвинители. Сегашното судење за овој случај треба да се води без влијание на политиката и бизнисите.
• Кочани: Бараме независна истрага и вклучување на надворешни експерти за да се гарантира непристрасност на истрагата за овој случај. Сите оние кои со нивните постапки или пак со непостапување дозволиле незаконското работење на дискотеката „Пулс“ од 2013 година да бидат изведени пред лицето на правдата.
• Ласкарци: Апелациониот суд да го врати предметот на повторно судење и да ги земе предвид жалбите на Јавното обвинителство за повисоки казни за обвинетите, а на сопствениците на „Дурмо-турс“ да им се забрани вршење на оваа дејност. Покрај сегашните обвинети, пред лицето на правдата треба да се изведат и сите функционери кои во тоа време дозволувале движење на овие автобуси без да им се изврши соодветен технички преглед.
• Беса Транс: Кривичниот суд да изрече повисоки казни за сегашните обвинети во овој случај откако предметот ќе биде вратен на повторно судење. Дополнително бараме да се изведат пред лицето на правдата сите функционери кои во тој момент дозволиле автобусот да ја премине границата на Република Северна Македонија над 20 пати со лажна потврда за меѓународен превоз, а на сопственикот да му се забрани вршење на дејноста превоз на патници.
Како заклучок, Ходаи нагласи дека граѓаните ќе бидат известени за чекорите кои ќе се преземат и за следниот протест. Во меѓувреме, денеска во Скопје ќе се одржат уште два митинга, едниот на Самостојното студентско собрание на Универзитетот „Свети Кирил и Методиј“, а другиот на Иницијативата „Кој е следен? Досега се одржани повеќе мирни протести за трагедијата во Кочани, како во Скопје, Kуманово, Гостивар, Струга и Koчани. Во пожарот што избувна во дискотеката „Пулс“ на 16.03.2025 година, животот го загубија 59 лица, меѓу кои и 6 малолетници, повредени се 196 лица кои се лекуваат во земјава и надвор.
Според досегашната истрага на институциите, дискотеката немала хидрантска мрежа и доволно противпожарни апарати, незаконски се користеле пиротехнички материјали, немало законска лиценца за работа, а не бил склучен писмен договор меѓу организаторот и изведувачката група. Обвинителството во Кочани и Обвинителството за гонење на организиран криминал и корупција идентификуваа вкупно 34 лица и три фирми како осомничени за тешки кривични дела против општата безбедност. Во меѓувреме, МВР поднесе кривични пријави против нив, меѓу кои има и поранешни државни функционери. Во притвор се 24 лица.
Пишува: Фисник Џелили
