Статистиката вели дека годишно околу 2,5 милиони жени во светот се соочуваат со рак на дојка. Од нив 600.000 завршуваат фатално. Колку жени во земјава се разболуваат од карцином на дојка, колку од нив умираат, како се лекуваат и дали постои иновативен третман за лекување, одговор побаравме од доктор Даниела Попоска, специјалист по онкологија и радиотерапија од приватната болница „Аџибадем- Систина“. Докторката вели дека имаме национален скрининг за рак на дојка и тој е единствено нешто што ќе води до рана дијагноза.
– Во земјава не постои регистар на канцер и тоа се надевам дека здравствените власти ќе се обидат да го сменат, затоа што со правилен регистар, ќе може и да се планира терапијата, сè она што е потребно за лекување, но и годишниот буџет. На овој начин ние ќе имаме подобар пристап, подобри патеки за онколошките пациенти, затоа што бројката на онколошки пациенти е огромна во Македонија, ама тоа не е само тука, тоа се светски трендови – вели Попоска. Таа објаснува дека американски статистики велат дека секој трет има некаков вид малигно заболување и дека проекциите до 2040-2050 година се дека секој втор човек ќе има некаков тип на рак.
– Малигното заболување не е крај на животот, не значи дека добивањето на дијагноза за малигно заболување е крај на светот. Значи дека треба да имаме правилна патека на пациентот, правилен пристап, правилно лекување. Во онкологијата, посебно тоа е индивидуализиран пристап за секој пациент. На тој начин ќе имаме добри резултати – вели Попоска. Таа објаснува дека секое малигно заболување не треба да го гледаме како локално. Најчесто малигните заболувања се системски заболувања. – Мултидисциплинарниот пристап е најдобар за пациентите. Не треба да дозволат еден доктор да одлучи за нивниот живот. Во европските земји каде што има точни правила, се знае кога треба да се спроведе прво хируршки третман, кога хируршкиот третман не е исклучен, туку прво се дава хемотерапијата за да се види како делува и потоа се оди на хирургија – вели Попоска. Д-р Даниела Попоска / Фото: Слободен Печат / Драган Митрески Таа објаснува дека претходно може да се одлучат за хемотерапија, ако сметаат дека пациентката има можност да ја задржи дојката.
– На тој начин самата пациентка ќе биде позадоволна од себе, од погледот на себе, затоа што генерално карциномот на дојка е болест која се лекува, со која пациентките долго време живеат. Ние сакаме како доктори, како онколози, да имаат добар квалитет на живот – вели таа. За неа информацијата е најбитна. Објаснува дека пациентите на крај сепак ќе одлучат. – Светските трендови велат дека пациентот се прашува. Ние кажуваме според нас како медицински лица што е најдобро, а пак пациентот на крај ќе одлучи како треба. Кај нас малку се зборува, меѓутоа, се трудиме со некакво медиумско влијание да слушнат пациентите што сакаме да кажеме. Канцерот на дојка не се случува преку ноќ. Треба време и години – вели Попоска. Докторката вели дека сè почесто се соочуваат со дијагноза карцином на дојка кај млади пациентки, најмладата имала 19 години. – Голем дел од пациентките и сега што се третираат, генерално се од 30 до 40 години. Тој тренд е светски. Не можам да речам дека е само кај нас. Само 40% од оние што се пријавени на скрининг, се појавиле, останатите или ги откажуваат термините или воопшто не ги почитуваат. Тука е проблемот. Кога не функционира скринингот, добиваме дијагноза во подоцнежен стадиум. Раниот карцином на дојка е од први, втори и трети стадиум – вели докторката.
Таа објаснува дека карциномот на дојка се лекува, но тоа зависи во кој стадиум е откриен. -Млада жена којашто има дијагноза на канцер на дојка, може да биде мајка. Правиме планови од претходно, советуваме да се замрзнат јајце, клетки, да се направи детален гинеколошки преглед. Ако не може тоа да се случи, некогаш се зачувува поголемо ткиво од јајниците. Жените треба да си го слушаат телото. Каков било симптом што е различен од претходно, дури и да е тоа некакво печење во дојката, треба да биде аларм да се јават на преглед. Да одат редовно на скрининг програми, што значи на секои две години да се прави мамографија. Младите девојки од 18 години редовно да одат на ехо, барем еднаш годишно како на гинеколошки преглед. И доколку откријат некаква грутка, веднаш да се јават на преглед. И да не се плашат бидејќи карциномот на дојка се лекува – вели Попоска.
