Колку операции и интервенции на срце се прават годишно во државава? Кој е најмладиот опериран пациент? Се оперираат ли штотуку родени деца? Одговор побаравме од д-р Владимир Чадиковски, единствениот лиценциран детски кардиохирург во државава, од приватната болница „Аџибадем-Систина“. Тој вели дека годинава имаат петгодишен јубилеј на неговиот оддел во болницата. Со направени над 600 интервенции и со тим од над 80 луѓе вели дека е особено горд на постигнатото.
– Одделот е полн со деца и има кој да се грижи за нив. Најтешко е да направите тим, операцијата е само дел од системот. Не е само да има хирург, да има некој кој оперира. Ова е една од ретките гранки каде што успехот не зависи само од вас, вие сте само еден дел од тој систем, бидејќи има интензивна анестезија, перфузија, сестрите се многу битни во целиот систем. Тоа е една тимска работа. Детската кардиохирургија е единствената гранка во медицината каде морталитетот, смртноста ја гледате во самата болница. И вие сте во константен мониторинг на тоа што го работите. Кај нас точно се знае годишно колку ни е морталитетот, бидејќи не успеваме сите деца да ги спасиме – вели Чадиковски.
Тој вели дека во детската кардиохирургија постојат повеќе од 180 дијагнози. Објаснува дека секое дете е посебна приказна. Има тешки операции кои поминуваат лесно, има лесни операции кои поминуваат тешко. – Во детската кардиохирургија се гледа ден по ден. Ние не даваме живот. Ние даваме шанса за живот. Има моменти кога треба и детето само да се избори за живот. Статистиката за морталитет е сурова. Ние немавме скоро 6-7 месеци починато дете и одеднаш ќе ви починат неколку деца. Претежно зборуваме за деца кои се многу тешки пациенти. Со многу мани, со мала телесна тежина, може да имаат и синдроми во себе, но кога сте единствениот центар, вие не сте во можност да бирате – вели Чадиковски.
На прашањето дали имал случај кога мислел дека е безнадежно и операција и цел ангажман, а на крај приказната била успешна, докторот вели дека се случува. – Имавме сега таква ситуација, можам да споделам, дека детето сега е дома. На возраст од десетина години детенцето одеднаш се сруши. Нема кардиохируршки проблем, се интубира и доаѓаме во една ситуација, за прв пат, кај мене во канцеларија да седат 12 доктори од различни специјалности, секој да си го каже своето мислење, да ме убеди во тоа што го кажува. Детето беше на хемодијализа, од хемодијализа организираме магнет, се снима, се прави пункција од коскена срцевина, се добиваат веднаш резултатите, се враќа на хемодијализа. Цел процес трае 42 минути. Детето е живо и здраво благодарение на тој мултидисциплинарен систем во една болница, сè е наедно место – вели Чадиковски. Најмногу вели дека ги сака децата со Даунов синдром, бидејќи вели дека се „една експресија на љубов“.
– Имаме огромен бројна деца оперирани со Даунов синдром кои порано немале ни теоретски шанси да бидат оперирани пред да започне проектот за детска кардиохирургија. Имаше некоја статистика од 2001 до 2013, кога започнавме, повеќе од 1.300 деца се починати без можност да бидат оперирани. Едноставно, дете со Даунов синдром да пратите на операција во странство беше невозможно – вели Чадиковски. Вели дека е фасциниран од демонстрацијата на сила на мајките и нивната издржливост. – Детенцето на една фамилија им се оперираше, бидејќи не знаеја дека има срцева мана и моравме многу итно да го оперираме. Операцијата беше во понеделник. Ќе речете ништо чудно, но мајката се породи со второ дете во вторник. Замислете која е тежината. Едното дете ви се оперира од срце во понеделник, а вие треба да родите друго дете. Мислам, маж нема шанса тоа да го издржи, само мајка може – вели докторот.
