Мила Јосифовска, од Фондацијата Метаморфозис во нејзината презентација на панел-дискусијата се фокусираше на важноста на вклучувањето на граѓанскиот сектор во креирањето на дигитални алатки за Собранието. Универзитетски професори, експерти од граѓанското општество и експерти за процесот на дигитализација од европските земји дебатираа во Собранието на Република Северна Македонија во врска со Стратегијата за дигитална трансформација на Собранието. Во една панел-дискусија со наслов: „Собрание 2.0 – Промена, лидерство, капацитет и инклузија“, експертите ги споделија своите размислувања за поефикасна дигитална стратегија кон целта за едно помодерно Собрание, пишува Порталб.мк.
Мила Јосифовска, од Фондацијата Метаморфозис во нејзината презентација на панел-дискусијата се фокусираше на важноста на вклучувањето на граѓанскиот сектор во креирањето на дигитални алатки за Собранието. Според неа, вклучувањето на граѓанското општество во креирањето на дигиталните алатки е од суштинско значење за градење на еден отворен, транспарентен и инклузивен процес.
„Вредноста на учеството на граѓанското општество во овој процес е повеќекратна. Граѓанското општество може да помогне во премостувањето на јазот меѓу институциите и граѓаните. Промовирање на транспарентни процеси и дигитални алатки кои не им штетат на човековите права и слободи. Зајакнување на довербата во Собранието преку доближување на дигиталните решенија до граѓаните. Иновациите, граѓанското општество, особено лицата кои работат во областа на технологијата, отворените податоци, дигиталните права или јавните политики, честопати носат иновативни решенија и дизајни насочени кон крајните корисници. Така, нивното вклучување има една додадена вредност во креирањето на иновативни решенија кои се лесни, релевантни, корисни и прилагодени за употреба од страна на граѓаните.“
Бобан Стојаноски, заменик-генерален секретар на Собранието нагласи дека Стратегијата претставува еден важен чекор во трансформацијата на Собранието. „Важна тема. Клучен чекор во трансформацијата на Собранието. Очекуваме помош од експертите за да ја направиме Стратегијата што е можно посовремена, што ќе биде од корист за Собранието. Нашата визија е да создадеме едно модерно Собрание. Потребата произлегува од динамиката на работата во Собранието. Целта ни е да го унапредиме е-Собранието, веб-страната на Собранието, да ја унапредиме софтверската структура, како и да го унапредиме интернетот. Дигитализацијата ќе ја олесни меѓуинституционалната комуникација“, рече Стојаноски. На панелот своите успешни искуства ги презентираше и Карл Мортен Копел од Естонија од ИКТ секторот на тамошниот парламент.
„ Digital first значи да имате еден сеопфатен процес што ќе им даде на корисниците брзи резултати. Важно е да останете посветени, затоа што дигиталното е подобро. Како што добивате информации, така можете и да обезбедите интересни информации што ќе ја зголемат ефикасноста. Претходно, хартијата беше ефикасна, процесот се спроведуваше преку месинџер. Но, времињата се променија. Имаме електроника, имаме мрежа и ова ја олеснува комуникацијата“, рече Копел. Тој зборуваше и за новите иновации во парламентот во Естонија: „Новина во естонскиот парламент е вештачката интелигенција (ВИ). Таа е добра во генерирањето на идеи. Ја користиме за упатства и совети. Понекогаш може да добиете лоши одговори. Не плашете се од ВИ, засега е „друштвена“. „Применете ја“, нагласи Копел.
Универзитетскиот професор Боро Јакимовски акцентот го стави на академските капацитети што можат да ги понудат локалните експерти.
„Високото образование, научните институции и експертите имаат капитал што државата треба да го користи и во кој треба да инвестира. Северна Македонија има добро ниво, а тоа е благодарение на инженерите што доаѓаат од оваа земја. Можностите што институциите можат да ги понудат се одлични, вештачката интелигенција е многу важна. Постојат можности за унапредување на соработката меѓу институциите и академиите, за да се му помогне на општеството и државата“, рече професорот Јакимовски. Ирена Бојаџиевска, од Центарот за управување со промени, рече дека новата Стратегија треба да предвиди одлуки за олеснување на работата и на собраниската служба и на пратениците. „Важно е да се мапираат потребите на вработените и пратениците. Добро е кога слушаме успешни примери, но треба да видиме каде сме ние денес, а по некое време, кога ќе ја финализираме стратегијата, да кажеме дека еве каде сме стигнале“, рече Бојаџиевска. Инаку, претседателот на Собранието, Африм Гаши, во својот воведен говор, нагласи дека дигиталната трансформација претставува конкретна реализација на визијата за отворено, ефикасно и доверливо Собрание. Потсетуваме дека во текот на 2024 година, во Извештајот за напредокот во однос на дигитализацијата, Северна Македонија беше оценета дека и покрај одреден напредок, напорите за дигитализација се сè уште во раните фази и имаат бројни недостатоци. И покрај напредокот во интернет инфраструктурата и 5G, администрацијата и секторот за сајбер безбедност имаат потреба од дигитализација и зајакнување. Извор: Новинска агенција МЕТА
