Во вечерните часови на 19 јуни 2025 година, регистрирани се интензивни летови на американски воени карго-авиони кон Израел кои предизвикаа вознемиреност кај регионалните разузнавачки служби и безбедносни аналитичари. Според достапни информации, најмалку осум – а можеби и до 14 – тешки транспортни авиони C-17 Глобмастер 3 (Globemaster III) полетале од американски воени бази во Европа и слетале на локации на Блискиот Исток, со намена која се поврзува со итно зајакнување на израелскиот одбранбен капацитет.
Овие летови се дел од пошироката воздушна и поморска логистичка операција која САД ја водат од 13 јуни – почетокот на израелската офанзива врз Иран. Иако содржината на пратките не е официјално потврдена, извори блиски до одбранбените кругови навестуваат дека станува збор за системи за противвоздушна и противбалистичка одбрана, особено ТХААД (THAAD) и стрела -2 (Arrow-3), кои Израел ги исцрпи во последните денови додека одбиваше масовни ирански балистички напади. Американскиот потег се толкува како дел од стратегијата за одржување на „оперативната подготвеност“ на израелската армија. Овие 14 летови се надоврзуваат на повеќе од 800 претходни транспортни мисии од октомври 2023 година, кога започна војната во Газа.
Заедно со оружјето, се шпекулира дека во пратките била вклучена и медицинска поддршка, вклучително и резерви на крв за израелските воени и цивилни болници – што дополнително укажува на интензитетот и очекуваното времетраење на борбите. Во контекст на растечките тензии, овој американски потег се чита како политичка и воена порака до Техеран, но и како предупредување дека израелско-американската оска останува силно функционална и во најжестоките моменти на криза.
Европските воени бази во помош и спас на Израел?
Според „Волстрит журнал“, повикувајќи се на податоци од системот за следење на авионите, транспортерите полетале од американските воени бази во Германија и Италија – поточно од магацини каде што се наоѓаат стратешките резерви на опрема. Нивното слетување на Блискиот Исток, веројатно во израелските воздухопловни бази Неватим или Хацерим, се совпадна со декларацијата на Пентагон за итна потреба за надополнување на залихите на ракети-пресретнувачи.
Минатата недела Израел интензивно ги користеше своите слоевити системи за противвоздушна одбрана за да неутрализира стотици проектили истрелани од Иран како одговор на израелските напади врз нуклеарни постројки, но некои ги погодија целите. Според информациите објавени од Ројтерс, само во последните три дена се потрошени над 150 проектили за системот „стрела 2“, што создава критичен недостиг во клучен момент.
Американска помош против Иран
Американската помош доаѓа додека конфликтот ескалира. Како што објави Си-ен-ен, на 18 јуни, Иран лансираше уште еден бран балистички ракети кон израелските градови, што ги принуди израелските сили (ИДФ) да ги активираат сите расположливи противракетни капацитети, вклучително и американските системи ТХААД, кои се распоредени во регионот од октомври 2024 година. Трката на истоштување се чини дека засега оди во корист на Иран.
Освен оружје, САД му праќаат крв и на Израел – заеднички напад врз Иран е сè поизвесен!
Соединетите Американски Држави спроведуваат две драматични воени операции на Блискиот Исток кои навестуваат неизбежна голема воздушна офанзива против Иран. Според аналитичарите, целите на Вашингтон вклучуваат уништување на иранската нуклеарна програма и дестабилизација на режимот на ајатолахот во Техеран преку потенцијален народен бунт.
Еден од основните принципи на војување – концентрацијата на силите на клучно место и време – сега целосно се спроведува од страна на САД. Масовното движење на војници, авиони, опрема и муниција во израелските бази укажува на подготовки за воен удар кој би можел да има стратешки размери. Си-ен-ен јавува дека американската централна команда (ЦЕНТКОМ) ги преместила авионите од базата Ал Удеид во Катар, а во исто време тие го напуштиле и пристаништето во Бахреин. Беа испратени и резерви на крв, што е стандардна процедура во пресрет на големи борбени загуби. Официјални лица тврдат дека овие мерки се „превентивни“, но тие се читаат како подготовка за можни ирански напади врз американските сили доколку САД активно се вклучат во израелските воздушни напади врз ирански нуклеарни цели.
Балансот на конфликти и кризи ескалира
Борбите меѓу Израел и Иран започнаа со воздушни напади на израелските сили на повеќе локации во Иран, вклучително и воени и нуклеарни објекти. Тензиите се разгореа откако Техеран одговори со балистички ракети врз израелските градови. Израелски извори известуваат за најмалку 25 загинати и стотици ранети во иранските напади, додека иранските медиуми јавуваат за 639 загинати и над 1.300 ранети како резултат на израелската офанзива.
Со оглед на отсуството на конкретна воена помош од Москва и Пекинг, Иран е се поизолиран. Режимот во Техеран, наводно, е потресен, а американскиот претседател Доналд Трамп, според некои проценки, ја гледа оваа ситуација како шанса да се „заврши работата“ и да се елиминира „нуклеарната закана“. Израелската војска веќе неутрализираше значителен дел од иранската воздушна одбрана, што би ја направило евентуалната воздушна кампања на САД многу поефикасна и помалку ризична, се чини дека охрабруваат западни извори.
