14.8 C
Скопје
28/05/2025 05:46
МАКТЕЛ

     

Македонскиот рубин од Прилеп останува во дивата зона, незаштитен и неоданочен

      

Found in marble mines near the town of Prilep and long treated as mere rubble, some have recently found ways to profit from it, even though its excavation remains unregulated. That’s the story of the rare pinkish mineral known as Macedonian, or Prilep ruby, which is sold on the black market, online, and in a few jewelry shops without any official quality certificates. This has not prevented the state from gifting this semi-precious stone to Pope Benedict XVI or the film divas Catherine Deneuve and Daryl Hannah, among others.
Treasure buried in landfills
On the way to the village of Prisad, every car turns white, no matter what colour it had when it started the journey from nearby Prilep Lake.

From the town of Prilep to the lake there is an asphalt road, but from the lake to Prisad, the road is covered with white marble dust.

   

According to the last census, this village, ten kilometers north of Prilep, has only four inhabitants. When BIRN visited on a hot July day, it only found one.

There were only half-ruined houses, a closed post office with a telephone booth, as well as a village fountain and trough that cattle could drink from. Livestock could be seen, but only two dogs kept us company near the fountain.

The picture outside this tranquil village was anything but.

The village is located right next to Sivec mine, the largest marble deposit in the country. Marble is everywhere. So much so that the local road signs are also made from marble slabs.

Excavators dig into the mine, and trucks bring out multi-ton blocks. The small pieces that were crushed while cutting the big marble blocks are piled up around the village.

On these white hills, along with the crushed marble, pieces of Macedonian ruby ​have also been thrown. According to the State Auditor’s report on mineral exploitation, published this year, local mine workers have been known to collect them and sell them on the black market.

The trade in this rare stone remains untaxed and unregulated. Photo: BIRN

Secret master craftsman from Prilep
There are several jewelers and jewelry stores in Prilep bazaar, but we were told that Macedonian ruby ​​can only be found in one. “If you don’t find it there, you won’t find it anywhere,” locals told us.

At the end of the bazaar, we found the shop where silver jewelry adorned with various stones is made. Some of them had the recognizable pink colour of the Macedonian ruby.

“The smoother it is, the more expensive it is,” the owner told us.

She didn’t have any rough pieces in the shop, she said, as they didn’t work the stone, they just get finished pieces, which they then insert into rings, bracelets, necklaces and other jewelry.

“There is one master in Prilep who works these stones. But you can’t contact him. He doesn’t want to expose himself at all,” she added.

She emphasized that the processing of this stone is specific and must be done with special diamond discs due to the hardness of the ruby.

Both locals and foreigners have bought jewelry with this stone. But how do they know that the pink piece of jewelry is a real Macedonian ruby? For now, it is impossible to confirm this with an official certificate because the state has not finished its work.

“Those who know it can recognise it,” she told us.

And those who know can also buy a ruby ​​online. On the e-Bay platform, a piece of unworked Macedonian ruby ​​of 955 carats costs $1,200, or just over €1,100.

In other places one can buy jewelry such as a necklaces, bracelets or rings. Prices are different, from 5,000 denars [€85] to 14,000 denars [€230].

Dean Shkartov-Deko is the owner of the only legal store where the Macedonian Ruby can be bought. Photo: BIRN

State institutions are also customers
In the capital, Skopje, on the other hand, the only legal craftsman and seller of this stone is in the small artisan workshop named “Macedonian ruby ​​– Deko”.

Its owner, Dean Shkartov-Deko, is mentioned in a report on the Macedonian ruby written by the National Geological Institute. Deko has a website, which carries the domain “mkrubin”.

We visited the workshop in the centre of the city. Shkartov said he became interested in this mineral after his stay in Italy, where he learned a lot about precious stones.

“What jade means to China, what opal means to Australia, turquoise to Iran and the US, that is the ruby to Macedonia,” one of the promo materials found in Shkartov’s workshop says.

State institutions have been ordering Macedonian ruby ​​from his company for years. Governments, the Presidential Office and other state institutions like the Culture Ministry and the Secretariat for European Affairs are among past buyers.

On the shelves in the shop are pieces of unworked Macedonian ruby ​​and ruby ​​souvenirs adorned in filigree.

Shkartov explains that they managed to trademark their ruby ​​products 14 years ago, despite the ruby itself not being regulated.

To overcome the long-standing legal mess over this stone, Shkartov says it would be best to pass a special law on the Macedonian ruby.

“We have something that no other country has. It is not found in Bulgaria, Serbia, Montenegro or Greece. It was found in the Alps, in Scotland, and in Norway, but only small pebbles, to stand in a museum. Only in Macedonia, for 15-16 years, have we had daily artisanal production with Macedonian rubies,” Shkartov says.

The Macedonian ruby ​​is good for a German or Italian customer who perhaps has a ruby ​​from Myanmar, India, the Congo or Tanzania, but does not have a European ruby, he explains.

Shkartov emphasizes that the sale of Macedonian ruby, combined ​​with filigree, another landmark craft, has been particularly successful in the lakeside town of Ohrid, North Macedonia’s biggest tourist hotspot.

Shkartov says that the sale of Macedonian ruby, combined ​​with filigree, another landmark craft, has been particularly successful in the lakeside town of Ohrid, North Macedonia’s biggest tourist hotspot. Photo: BIRN

Waiting five years for a signature
A legal grey area around the pink ruby ​​continues because the state has not completed its task to register it, although this has been in the works for some six years.

In 2018, the then government tasked the Geological Institute to prepare a report on the Macedonian ruby. The aim of the report was to show that it is a mineral with its own “particularity, uniqueness, geographical and geological features and ability for processing and use as a decorative and precious stone”.

It is a stone whose chemical composition is aluminum oxide.

The first records about it date from 1925, when, during the exploitation of marble, an unusual “burning” occurred, that is, the destruction of the saws used to cut the marble. This was found to be caused by much tougher corundum crystals, in other words, the ruby.

The Macedonian ruby, according to the report, is “pale pink with a purple variety of corundum”. It is mostly found in the Pelagonia massif, which is where Prilep lies.

In the report that BIRN received from the Geological Institute, it is written that, due to the uncontrolled collection and sale of the Macedonian ruby, “Macedonia on the world map is still an illegitimate and insufficiently affirmed producer of ruby”.

The report was submitted to the Ministry of Economy for an opinion about five years ago. It contained specific activities for the project entitled “Macedonian ruby”, such as laboratory tests, creation of a dedicated website and organisation of a fair of Macedonian minerals.

When the new State Audit report on the exploitation of mineral resources, published in June, was being prepared, the Geological Institute informed the auditors that the process was still stuck, as the ministry had not yet issued its opinion.

On the e-Bay platform, a piece of unworked Macedonian ruby ​​of 955 carats costs $1,200, or just over €1,100. Photo: BIRN

BIRN asked the Economy Ministry why this opinion has not been issued. It did not get a reply by time of publication.

This was before the May general elections and the subsequent change in power. In future, this procedure will have to be continued by the new Ministry of Energy, Mining and Mineral Resources, which is currently being staffed.

The auditors conclude that, so far, the Macedonian ruby ​​collection process is spontaneous and unorganized, and that the state seems uninterested in putting it into order.

It also notes that the percentage that the state receives from ruby exploitation is zero, because, despite the procedures being largely completed, it is still not registered as a mineral, so it cannot be legally exploited, or taxed.

It writes that the problem with taxation lies in omissions in legal acts.

The country’s Law on Mineral Resources does not even mention this ruby as a separate mineral.

Thus, the taxation of exploitation of precious and semi-precious stones, which stipulates a 5-per-cent cut for the state, cannot be put into effect.

   

Најново

360° степени11, епизода 65 Со Филипче за договорот со Британија, лидерска, Онкологија, Дубаи, изборите

Sase Ivanovski

Георгиевски: Најголем дел од македонското општество беше на страна на Србија во однос на Сребреница

Sase Ivanovski

Обвинителството постапува по известување за случајот со дивоградби во Чаир

Sase Ivanovski

Меџити: Домашните математики на Таравари и Ахмети, не излегоа точни на пазарот

Sase Ivanovski

Мачна дигитализација на матичните книги – по 13 години и 8,5 милиони евра дел од изводите сè уште се прават со машина за пишување

Sase Ivanovski

Стојанче Ангелов назначен за в.д. директор на Дирекцијата за заштита и спасување

Sase Ivanovski

АНАЛИЗА: Задолженоста на компаниите во банките зголемена за половина милијарда евра, има ли удел и унгарскиот кредит?

Sase Ivanovski

ССНМ за првпат вработените во медиумите ќе ги брани со стратегиски пристап – промовирана е и Повелба

Sase Ivanovski

Мухамед Аљи е нов директор на Центарот за управување со кризи

Sase Ivanovski

При претрес во Батинци пронајдени пиштоли и куршуми, едно лице лишено од слобода

Sase Ivanovski

БИРН објави база за имотот на МПЦ-ОА и на ИВЗ

Sase Ivanovski

Оглас за вработување новинар/ка во Мета.мк

Sase Ivanovski

(ГАЛЕРИЈА) Цариниците спречиле влез во земјава на мигранти од Ирак, Египет, Сирија, Алжир и oд Палестина

Sase Ivanovski

Сто електрични возила ќе може да се изнајмуваат во Скопје за 22 денари од километар

Sase Ivanovski

„Рацин“: Јавната комуникација на Петар Богојески ја сметаме за недолична и агресивна

Sase Ivanovski

Користењето на службениот е-маил од страна на вицепремиерот Фетаи за партиски активности се коси со практиките што тој ги претставува

Sase Ivanovski

Жител на скопско село пријавен за насилство врз сопргугата и нивното дете

Sase Ivanovski

Криминалната група „Беланоца – Барон“ се здоби со обвинителен акт за тешки кривични дела, вклучувајќи убистваи и изнуда

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) ВМРО-ДПМНЕ: Денот во 60 секунди – Активно се работи на дигитална трансформација, усвоени се два нови закони, Car-sharing како дел од зелената транзиција во земјава

Sase Ivanovski

МОН: Одбележани 60 години од формирањето на Институтот за земјотресно инженерство и инженерска сеизмологија во Скопје

Sase Ivanovski

Министерство за внатрешни работи: Лишени од слобода крадци во Скопје, краделе во црква во Сопиште

Sase Ivanovski

Трипуновски: Субвенциите се исплаќаат редовно, како никогаш до сега

Sase Ivanovski

Бочварски: Со новиот долг од 6 милијарди евра ќе стигнеме до критична точка

Sase Ivanovski

Министерство за внатрешни работи: Приведен криминалец баран со потерница

Sase Ivanovski

(ФОТО) Мицкоски со благодарност до Фондацијата Конрад Аденауер: Партнерството и соработката продолжуваат

Sase Ivanovski

Костовски: Општина Бутел се трансформира во зелена и спортска општина, со цел подобар квалитет на живот за граѓаните

Sase Ivanovski

Арсовска: Изет Меџити наместо да дојде во Чаир, таму каде што е најповикан заедно со неговата „принцеза на дивоградбите“, тој се исмева со граѓаните додека промовира туѓи проекти

Sase Ivanovski

Петар Богојески: ЗНМ да се извини за крајно манипулативниот и тенденциозен текст или ќе бидам приморан да покренам постапка за клевета

Sase Ivanovski

Мицевски: Предлог законот за ратификација на Договорот со Обединетото Кралство пристигна во Собранието, се ќе биде јавно и транспарентно

Sase Ivanovski

Стојаноски: Приоритет ни е да влеземе во ЕУ, но на достоинствен начин

Sase Ivanovski

ВМРО-ДПМНЕ: Заев се сончаше по плажите додека беснееја пожари, Владата предводена од ВМРО-ДПМНЕ има конкретен план за справување со пожари во претстојната сезона

Sase Ivanovski

Генералната секретарка на Собранието, Марина Димовска и заменик-генералниот секретар, Никола Ѓошевски, на 27 и 28 мај 2025 година се во посета на Парламентот на Република Словенија во Љубљана

Sase Ivanovski

Средба на Собраниска делегација со Делегација од БиХ на Форумот во Мароко

Sase Ivanovski

Гаши му честита на Ламерт за 25 години работа на Фондацијата Конрад Аденауер во Република Северна Македонија

Sase Ivanovski

СДСМ: Владата повторно неспремна ќе ја дочека сезоната на пожарите

Sase Ivanovski

Aлександар КитаноскиНаместо предизборно ветените 10 нови патнички комбиња, вчера владејачкото мнозинство во Советот на општина Прилеп прифати донација на 4 минибуси со просечна старост од 18 години!

Sase Ivanovski

По повод 24 Мај, Лимани на заеднички ручек со пензионирани наставници Македонци од Гостивар

Sase Ivanovski

ИНРМ за фактурите за струја: ЕВН НЕ ДОСТАВИ КЛУЧНИ ПОДАТОЦИ ЗА ФОРМИРАЊЕТО НА ЦЕНИТЕ НА СТРУЈАТА

Sase Ivanovski

Претрес во Скопје, пронајдена дрога, лишено од слобода едно лице

Sase Ivanovski

Претрес во Батинци, пронајдени пиштоли и куршуми, лишено од слобода едно лице

Sase Ivanovski

ФЕС – Уметноста има став: Младите размислуваат критички, делуваат храбро и со срце – собраните средства од изложбата ќе бидат донирани за настраданите во Кочани

Sase Ivanovski

Приведен возач од ресенско, управувал возило под дејство на алкохол

Sase Ivanovski

Приведен возач во пробиштипско, управувал возило со 101 км/час на место каде е дозволено 40 км/час

Sase Ivanovski

Филипче: Се најавува затварање на истрагата за Кочани без обвинение за ниеден актуелен функционер

Sase Ivanovski

Трајков: Калас внимателно ги сослуша нашите ставови, ние не отстапуваме од нашите позиции

Sase Ivanovski

Приведени 39 дилери на дрога од Битола, Прилеп, Демир Хисар и Македонски Брод

Sase Ivanovski

Големите текстилци ги освојуваат странските пазари, дома победуваат помалите

Sase Ivanovski

Судски „против“ претседателката што не го врати Груевски – „за“ сопругите на функционери

Sase Ivanovski

Полигонот под Кале со години е дувло на диви депонии и „заматени“ надлежности

Sase Ivanovski

Ангелов: Во моментов немаме ниту еден функционален „ер трактор“ за гасење пожар

Sase Ivanovski

За првпат по пожарот во Кочани, Ана застана на сцената: Ќе си го стегнеш срцето и ќе си го пуштиш гласот, таков е животот на музичарите!

Sase Ivanovski

Лице починало за време на преглед во поликлиника во Аеродром

Sase Ivanovski

Од ридови и планини до дуќани и станови – што сѐ има МПЦ-ОА

Sase Ivanovski

Филипче прашува зошто нема одговорност во редовите на полицијата и политичарите за Кочани

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) Арсовска откри нова незаконски легализирана градба и се обрати до Ганиу: Ти си лопов и криминалчуга, те чекам на главна каса

Sase Ivanovski

61-годишен скопјанец починал за време на преглед во поликлиника во Аеродром

Sase Ivanovski

Протекоа вецињата на реновираната Психијатрија, докторка алармира дека младите пациенти нема каде да се лекуваат а нејзина внука лежи во ходник во „Бардовци“ трети ден

Sase Ivanovski

Групата на Штекли се криела во бункери под земја ископани на државно земјиште

Sase Ivanovski

ОЈО поднесе обвинение за Беланоца-Барон и уште една криминална група: Нарачувале убиства само поради навреди и псовки, но и за „предавство“ на двајца осудени убиството кај Смиљковското Езеро

Sase Ivanovski

Во Скопје може да се изнајмуваат електрични возила преку апликацијата Avant2Go Car-Sharing

Sase Ivanovski

Набрзо ќе биде потпишан целосно усогласен нов договор за реципрочно признавање на возачките дозволи меѓу РСМ и Италија

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) Бомба на Љубчо: Партизаните во првите 3 месеци им помагале на Германците да ја покорат Југославија

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) Шокантни извори на Љубчоза Тито: Тој бил докажан педофил и шпион кој ги ликвидирал сите комунисти па и својата прва жена пред да стане лидер на КПЈ

Sase Ivanovski

Корекција на соопштение – МОН: Францускиот јазик ќе се изучува како изборен предмет во петто одделение во училиштата каде има интерес

Sase Ivanovski

МТСП: Околу 12 илјади граѓани нема повеќе да чекаат потврда за ослободување од партиципација преку поврзување на системите на социјална и здравствена заштита

Sase Ivanovski

МОН: Францускиот јазик ќе се изучува како изборен предмет во петто одделение во училиштата каде има интерес

Sase Ivanovski

Министерство за внатрешни работи: Средба на министерот Панче Тошковски со Вилма Дамбраускиене, амбасадор на Канцеларијата на амбасадата на Литванија во Скопје

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) СДСМ на терен: Нема ни траг од фирмата што дoби тендер од МВР, ниту табла, ниту вработени, дали е со фиктивно седиште?

Sase Ivanovski

ВМРО-ДПМНЕ: На средбите со граѓаните Филипче да им каже како ја стекнал златната виза за Дубаи и дали тој стои зад случајот Онкологија тежок 35 милиони евра

Sase Ivanovski

ФЕС – Уметноста има став: Младите размислуваат критички, делуваат храбро и со срце – собраните средства од изложбата ќе бидат донирани за настраданите во Кочани

Sase Ivanovski

МАКЕДОНСКА ОПЕРА И БАЛЕТ – Визијата на Арсовски: МОБ како дом на уметност, а не на импровизации!

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) Манасиевски: Филипче докажа дека е човек за кој граѓаните се неважни, туку важен е само профитот и бизнисот

Sase Ivanovski

(ФОТО) Филипче од Битола: Власта ја турка државата во должничко ропство

Sase Ivanovski

Царинска управа: Спречен нелегален влез на мигранти од Блискиот Исток и Северна Африка, спречени и повеќе обиди за криумчарење шамивчиња за потенција, чанти и паметни часовници

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) ЗОШТО ГРЦИТЕ ИЗБЕГАА ОД СООЧУВАЊЕ?; Се уплаши ли Европа од нашето партнерство со Британија?

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) Teма на денот со Синиша Ивановски, директор на Железници инфраструктура

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) Аргумент плус – Разговор со Сафет Бишевац и Мухамед Халили

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) „Само Вистина” со Александар Чомовски и Владимир Божиновски

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) Топ тема: Многу кавги, малку консензус – една година од новиот парламентарен состав

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) 24 Анализа – Правосудството повторно во фокусот во земјава

Sase Ivanovski
Вчитувам....