Резултатите од студијата покажуваат значително повисоки концентрации на микропластика и нанопластика во 2024 година во споредба со 2016 година и значително поголемо присуство кај лицата со деменција. Микропластиката и нанопластиката се акумулираат на сè повисоки нивоа во човечкиот мозок, повеќе отколку во црниот дроб и во бубрезите, покажува новото истражување на „Nature Medicine“. Неодамна објавената студија открива значително повисоки концентрации на микропластика и нанопластика во примероците од 2024 година во споредба со примероците од 2016 година и повисоки нивоа на вакви штетни елементи во мозоците на луѓето со дијагностицирана деменција. Микропластиката и нанопластиката (MNP) се невидливи за голо око и потекнуваат од поголеми пластични производи – како шишиња, кеси за пазарење и кутии со стиропор – кои се распаѓаат во околината. Научниците ги проучувале МНП во океаните уште од 1970-тите, а откриено е дека морските животни имаат микропластика во нивните тела, апсорбирани од водата и од јадење загадена риба. Микропластиката се акумулира и во ткивата на други животни што луѓето ги јадат, пишува Нешнал Џиографик. МНП може да завршат и во воздухот, особено во затворени простории каде има тенденција да се задржат повеќе МНП отколку надвор поради насобирање честички од пластиката во облеката, мебелот и производите за домаќинството. Откако ќе ги вдишиме овие честички, тие можат да патуваат низ телото и да завршат во различни органи. Студиите открија МНП во човековите бели дробови, плацентата, крвните садови и коскената срцевина.
Студија од 2024 година откри докази дека МНП можат да поминат низ крвно-мозочната бариера, селективен филтер кој контролира што може да влезе во мозокот од крвотокот. Иако претходно се мислеше дека само најмалата нанопластика може да ја помине бариерата, оваа студија покажа дека поголемите микропластики можат да навлезат и во мозокот. Микропластика и нанопластика во мозокот. Студијата го потврдува присуството на МНП во мозокот – и тоа на шокантни нивоа. Студијата испитуваше 52 примероци од човечки мозок од 2016 и 2024 година, сите земени од фронталниот кортекс, делот од мозокот одговорен за расудување, донесување одлуки и движење на мускулите. Истражувачите, исто така, истражувале примероци од црниот дроб и бубрезите од истите лица, анализирајќи го целото ткиво со помош на микроскопско снимање и молекуларна анализа за да го идентификуваат хемискиот состав. Примероците од мозокот и црниот дроб од 2024 година имале значително повисоки концентрации на МНП во споредба со оние од 2016 година. Вкупната маса на пластика во мозоците што се проучувале се зголемила за околу 50 проценти помеѓу 2016 и 2024 година, а истражувачите сугерираат дека изворот се драстично зголемените концентрации на МНП во нашите домови, воздухот и водата. „Многу сум шокирана од количината на микропластика што ја пронајдоа“, вели Ема Кастил, невротоксиколог од Универзитетот во Утрехт во Холандија. Севкупно, примероците од мозокот имале 7 до 30 пати повеќе МНП во споредба со примероците на црниот дроб и бубрезите. Честичките пронајдени во мозокот биле главно ситни парчиња или честички од полиетилен, една од најчестите пластики во светот. „Логично е МНП да се акумулираат повеќе во мозокот во споредба со другите органи, делот од мозокот кој го обработува мирисот им дава на МНП во воздухот подиректен пат до мозокот отколку до другите органи“, вели Кастил.
Друго забележливо откритие беше дека нивоата на МНП беа околу три до пет пати повисоки кај лица со деменција. Истражувачите појаснуваат дека ова не мора да значи дека МНП предизвикуваат деменција, но покажува поврзаност што треба дополнително да се проучува. Иако научниците не ги имаат целосно проучено влијанијата на МНП врз мозокот, тие бараат повеќе истражувања. Студиите покажаа дека МНП во артериите може да бидат ризик-фактор за кардиоваскуларни болести и дека канцерогените клетки во желудникот можат побрзо да се шират по контакт со МНП. „Сè повеќе и повеќе студии покажуваат дека пластиката е присутна во мозокот, вклучувајќи ја и оваа нова, и тие не треба да бидат таму. Не знаеме многу за здравствените ефекти, но факт е дека тие се таму и не треба да бидат таму, и можеби тоа е доволно загрижувачки“, вели Кастил. Истражувачкиот тим на Кампен сака да го истражи целиот мозок за да проверат дали има повеќе акумулации на пластика во неговите различни делови и да види дали тоа е поврзано со некои специфични здравствени последици. Иако не постои начин целосно да се избегне изложеноста на пластика, таа вели дека на лично ниво може да направите мали избори што можат да ја намалат изложеноста како минимизирање на пластиката за еднократна употреба, добро проветрување на домот и редовно чистење со правосмукалка за отстранување на прашината и остатоците од пластика. Извор: Новинска агенција МЕТА
