Како што наближува „Денот на ослободувањето“ на 2 април на Доналд Трамп за објавување „реципрочни“ царини за американските трговски партнери, прашањето во Пекинг е дали ова ќе биде моментот кога трговска војна со САД навистина ескалира. Измешаните пораки ги натераа кинеските власти да погодуваат. Американскиот претседател долго време се спротивстави на големиот трговски дефицит меѓу двете најголеми светски економии – и во текот на кампањата се закани од над 60 отсто царини за сите кинески стоки кои доаѓаат во САД. Тоа потенцијално го става Пекинг видно во согласност со очекуваните мерки во среда. А сепак, во последниве денови, Трамп сугерираше дека би можел да ги намали тарифите за кинескиот увоз како дел од пошироката зделка за продажба на кинеско-социјалната платформа за социјални медиуми ТикТок. Говорејќи на Air Force One во неделата, тој повторно вети дека ќе го заврши договорот за платформата пред крајниот рок во сабота. Трамп, исто така, промовираше „одличен однос“ со кинескиот лидер Си Џинпинг, иако неговата влада воведе строги контроли на кинескиот пристап до американската технологија и повика на построга контрола на инвестициите. Пекинг не е сам што се соочува со колебања од Трамп во неговиот втор мандат. Се чини дека американскиот лидер ја користи неизвесноста како тактичко оружје додека се соочува со трговските партнери блиску и далеку.
Во понеделникот, азиските акции следеа пад на американските фјучерси поради ризичноста околу тоа какви би можеле да бидат претстојните царини. Особено тешко беа погодени берзите во Јапонија и Јужна Кореја, чии производители на автомобили веројатно ќе бидат несразмерно погодени од мерките објавени од Трамп минатата недела. Но, за Кина, најблискиот американски колега по економска големина и нејзиниот клучен геополитички ривал, обликот и тенорот на нивната врска може да влијае на целиот свет. Еден можен исход, дефакто раздвојување, ќе ги наруши глобалните синџири на снабдување и ќе ги уништи деловите од секоја економија. Друг можеше да види како двајцата се реконструираат како заеднички егзистираат во глобалната економија. „Ние сме на вистинска раздвиженост на патот“, изјави Скот Кенеди, висок советник во тинк-тенк Центарот за стратегиски и меѓународни студии во Вашингтон, за новинарите на маргините на глобалниот бизнис форум во Пекинг минатата недела.
„Можеби ќе видиме дека овие преговори и притисок ќе резултираат со повлекување на овие закани и продолжување на постабилни односи, но работите би можеле да се влошат многу. Можеме да видиме дека царините се зголемуваат до небо и инвестициите паѓаат. Тоа би довело до некаков вид барем постепено раздвојување меѓу двете економии и ќе има многу страдања“, рече тој. Соочени со неизвесноста, пораката на Пекинг беше јасна: САД треба „да се вратат на вистинскиот пат на дијалог и соработка на почетокот“, изјави претставник на Министерството за надворешни работи на почетокот на овој месец. Но, „ако војната е она што го сакаат САД, било да е тоа тарифна војна, трговска војна или кој било друг вид војна, ние сме подготвени да се бориме до крај“.
За време на, како што САД го опишаа како „воведен состанок“ меѓу највисокиот американски трговски претставник Џејмисон Грир и вицепремиерот на Кина Хе Лајфнг минатата недела, тој „изрази сериозна загриженост“ за постојните американски царини и потенцијалното воведување на дополнителни давачки на 2 април, се вели во соопштението на државните медиуми. Посебно резиме на повикот од сметка на социјалните медиуми поврзана со кинеската државна телевизија беше поексплицитно за она што тој го рече: „Ако САД инсистираат да им наштетат на кинеските интереси, Кина решително ќе изврши контранапад“. Какви било промени на САД во трговскиот статус на Кина „нема да влијае на соработката меѓу двете страни на Кина со светот“, рече тој. Кина веќе возврати брзо – иако скромно – на двете транши од дополнителните тарифи од 10 отсто што Трамп досега ги наметна на кинескиот увоз во САД, истовремено заострувајќи ја кутијата со алатки со други контрамерки. Кинескиот премиер Ли Кианг минатата недела потпиша наредба за зајакнување на кинескиот „закон против санкции“, кој му дозволува на Пекинг да преземе мерки против странски земји кои „ја содржат или потиснуваат“ Кина или ги дискриминираат нејзините субјекти и поединци. Претходно овој месец, Пекинг за првпат употреби антидискриминаторски мерки според Законот за надворешна трговија за да ги зголеми тарифите за увозот од Канада. Кон крајот на минатата година, владата, исто така, ги реновира своите извозни контроли за артикли со „двојна употреба“, а потоа брзо го заостри извозот на галиум, германиум, антимон – клучни материјали со воена примена. „Кина знае дека начинот на кој постапуваше со САД за првиот мандат на Трамп можеби нема да успее. Пекинг ја потцени решеноста на САД да води војна, немаше доволно куршуми за да има војна „црк-за-дица“, рече аналитичарот за надворешни работи од Шангај, Шен Дингли.
Потоа, одмаздничките мерки на Кина во голема мера се состоеја од уфрлање тарифи на широк дел од американскиот увоз пред двете страни да постигнат трговски договор „прва фаза“ што аналитичарите велат дека Кина никогаш целосно не го применила. Овој пат, Пекинг се движи постратешки и користи други алатки бидејќи има за цел разговори на лидерско ниво со Трамп за да ја запре ескалацијата, рече Шен. Пекинг, исто така, ја користи глобалната несигурност околу „Америка на прво место“ и трговската политика на Трамп за да се претстави како шампион на глобалната економија – и да освои економски сојузници меѓу американските трговски партнери и компании од Азија до Европа. „Одвојувањето и прекинувањето на синџирите на снабдување им наштетуваат на сите и не водат никаде“, рече Кси пред публиката на глобалните директори во Пекинг минатата недела, меѓу кои беа и извршните директори на американските фирми FedEx и Qualcomm. „Блокирањето на патиштата на другите на крајот само ќе ги попречи вашите“, рече кинескиот лидер. Податоците покажуваат дека Кина веќе го диверзифицирала увозот и извозот од САД уште од првата трговска војна на Трамп. Но, пристапот до европските и азиските пазари ќе стане сè покритичен за Пекинг доколку се соочи со зголемени бариери за влез на американскиот пазар. Тие би можеле да бидат многубројни бидејќи Трамп се обидува да ги затвори трговските дефицити и исто така да ги казни однесувањата за кои смета дека им штетат на САД. Претседателот минатата недела, исто така, се закани со високи царини за увоз од земјите кои увезуваат венецуелска нафта, листа на која Кина е на врвот. „Се чувствува како да гравитира кон ситуација во која вкупната тарифна стапка за кинеските стоки што се испраќаат во Соединетите држави до лето би можела всушност да го достигне предложениот 60% од претседателот“, рече Курт Тонг, управен партнер во советодавната компанија Азија Груп со седиште во Вашингтон, поранешен амбасадор кој служеше како генерален конзул во Хонг Конг. Тоа е ниво што економистите велат дека „ќе доведе до драматичен пад на пратките“, додаде тој. Двете страни имаат силен интерес, во крајна линија, да склучат договор. Но, прашањето е како да се дојде до преговарачка маса – и дали можат да постигнат договор кога се таму. За време на неодамнешната посета на Пекинг, сојузникот на Трамп и американски сенатор Стив Дејнс изјави за Bloomberg News дека Кина мора да го запре протокот на состојките на фентанил во САД пред да започнат какви било трговски преговори.Тоа би можело да биде предизвик, ако е вистина, бидејќи Кина бурно ги бранеше своите напори да го запре протокот на хемикалии поврзани со фентанил надвор од земјата и ги критикуваше САД дека сака да направи „жртвено јагне од Кина“. Трамп, во меѓувреме, „ќе сака да изгради кампања за максимален притисок пред другата страна да го исплука најдобриот договор што може да го понуди“, рече Јун Сун, директор на Кинеската програма во тинк-тенкот Стимсон Центар со седиште во ДЦ. И Кина нема да сака да преговара за „прашање по прашање“, туку фаворизира пакет договор. „Но, тоа мора да биде двостран договор. Тоа не може да биде еднострана отстапка“, и за разлика од помалите економии, „Кина нема да се откаже“, рече таа. Кинескиот претседател Си Џинпинг во сабота пристигнува на втората пленарна седница на Националниот народен конгрес во Големата народна сала во Пекинг. Кина има порака за Трамп: САД нема да го запрат подемот. Аналитичарите издвоија низа потенцијални преговарачки точки кои би можеле да се најдат на маса доколку разговорите меѓу двете страни започнат. Тие се движат од договори за Кина да купува повеќе американски стоки, да го намали својот извоз или да вети повеќе американски инвестиции – предлог што е отежнат од новите американски напори да ги ограничат кинеските инвестиции во секторите кои се сметаат за чувствителни. Кинеските власти ќе гледаат на отстапки околу американските ограничувања на технологијата, ресетирање на тонот или дури и промени на нивото на воена помош што САД му ја даваат на Тајван, тврди Пекинг самоуправувачката демократија, велат набљудувачите. Дали е можна таканаречена голема зделка меѓу двајцата, експертите остануваат несигурни. „Доналд Трамп, теоретски, може да ја смета целата вежба успешна ако стави високи царини и нема договор“, рече Тонг, посочувајќи на тоа како во тој случај, претседателот би можел да ја преземе заслугата за реструктуирање на економските односи меѓу САД и Кина. Сепак, тој рече дека слична пресметка постои и за Кси, кој може да се смета за победник во сопствената политичка сфера ако Пекинг возврати чекор по чекор според сопствените услови. „Тоа“, рече тој, „е нешто што и американските аналитичари и Белата куќа не го сфаќаат целосно“.
