ВМРО-ДПМНЕ најостро реагира на актуелната медиумска кампања на поранешниот министер за здравство Венко Филипче после гротескни избори за претседател на СДС. Потсетуваме дека периодот кога тој раководеше со Министерството за здравство беше обележан со колапс на јавното здравство и серија на неуспеси и скандали. Под негово водство, здравствениот систем западна во клиничка смрт – болниците останаа без основна опрема, клиниките тонеа во долгови, а медицинскиот кадар беше намален и демотивиран. Граѓаните беа оставени во несигурност и болка поради ваквото неодговорно менаџирање. Ова е реалноста што ниту една ПР-кампања не може да ја прикрие, колку и Филипче да се обидува повторно да се наметне како доверлива политичка фигура. Венко Филипче ќе остане запаметен по контроверзното и неефикасно управување со кризата од пандемијата на ковид-19. Македонија, за жал, се најде меѓу државите со највисока стапка на смртност од корона вирус во светот – трагична статистика која зборува за сериозните пропусти во здравствениот систем под негово водство. Наместо брза и организирана реакција, сведочевме на хаотични мерки и доцнења кои чинеа човечки животи.
Кулминација на оваа негрижа беше катастрофалниот пожар во модуларната ковид-болница во Тетово, каде што животите ги загубија 14 пациенти и роднини. Оваа трагедија откри фрапантни пропусти во безбедносните стандарди и надзорот. Под притисок на јавноста Филипче беше присилен да поднесе оставка по овој настан, но одговорноста за изгубените животи остана огромен товар врз совеста на тогашната влада. Граѓаните со право се прашуваат: Дали ова можеше да се спречи со посериозна и стручна работа? Еден од најголемите скандали во мандатот на Филипче беше неуспешната и нетранспарентна набавка на вакцини против ковид-19. Наместо навреме да обезбеди вакцини за населението, Министерството под раководство на Филипче се впушти во сомнителен договор со фантомска фирма посредник од Хонг Конг за набавка на кинески вакцини. Овој скандал, разоткриен од угледниот италијански весник Ла Верита, резултираше со тоа што кинескиот производител го врати авансот, а Македонија остана без долгоочекуваните вакцини. Последиците беа поразителни – државата заостануваше во имунизацијата и мораше да се потпира на донации од соседни земји за да го започне процесот на вакцинација. Додека другите земји во регионот веќе ги вакцинираа своите најризични категории, кај нас медицинскиот персонал и граѓаните беа принудени да чекаат или да одат во странство за вакцина. Ваквата неспособност директно придонесе кон продолжување на здравствената и економската криза. Јавноста никогаш не ја доби целосната вистина за тоа кој се обидел да профитира од оваа набавка, бидејќи одговорност не сноси никој – ниту политичка, ниту кривична.
Како министер, Филипче исто така туркаше политики кои одеа на штета на јавното здравство, фаворизирајќи приватни интереси. Тој упорно го промовираше моделот на јавно-приватно партнерство во здравството како наводно решение за сите проблеми, тврдејќи дека тоа е „единствениот начин“ за намалување на трошоците. Ваквиот пристап оправдано предизвика стравувања кај стручната јавност и синдикатите – зар државните болници требаше да се дадат под концесија на приватни фирми, па потоа државата да им плаќа за услугите. Наместо зајакнување на јавното здравство, се создаваше опасност од негова приватизација по сомнителен модел. Потсетуваме и на информациите обелоденети во медиумите за тајните средби на владини претставници (од времето на Заев) со контроверзни бизнисмени од странство во врска со т.н. Малтешки модел на јавно-приватно партнерство. Планот за внесување приватен конзорциум во управувањето со нашите болници, по урнекот на коруптивната шема во Малта, претставуваше алармантен обид за распродавање на здравството зад грбот на јавноста.
Иако овој проект не се реализира благодарение на реакциите на експертите и опозицијата, самата намера говори за приоритетите на Филипче – договори во четири очи и потенцијални провизии, наместо интересот на пациентите. Овие политики резултираа со продлабочување на недовербата кај граѓаните, кои се чувствуваа дека здравјето им се става на втор план, зад бизнис-комбинациите на власта. Не смееме да ги заборавиме и другите афери што го одбележаа здравствениот сектор во овој период. Од скандалот со употребата и препродажбата на скапи онколошки терапии на Клиниката за онкологија (кој изби на површина во 2023 година, како директна последица на долгогодишната неказнивост и слаб надзор) па сѐ до трагичниот случај со автобусот на „Дурмо Турс“ и справувањето на итните служби – сето тоа ја покажа системската корупција и негрижата. Иако некои од овие случаеви кулминираа по неговото заминување, тие своите корени ги имаат во состојбата на здравството што Филипче ја остави зад себе: нереформирано, неорганизирано и подложно на злоупотреби. Венко Филипче и неговите партиски колеги од СДС дадоа низа ветувања пред и во текот на неговиот мандат кои останаа неисполнети. Најавуваа „нова ера“ во здравството, модернизација и подобра услуга за граѓаните, но реалноста беше поинаква. На пример, капиталниот проект за нов Клинички центар се ветуваше со години наназад, и од Филипче и од неговите претходници, но остана само на хартија. Иако во јавноста беа прикажувани макети и сечени црвени ленти, до денес тој модерен медицински комплекс не е ниту започнат со градба. Ова значи продолжување на агонијата за пациентите и лекарите во застарените клинички згради. Слично поминаа и многу други ветувања: дека ќе се стави ред во болничкото обезбедување и безбедност (а сведоци бевме на зачестени напади врз медицински лица и инциденти во болниците), дека ќе има доволно лекови и материјали (а пациентите и понатаму се соочуваа со недостатоци, па дури мораа и сами да купуваат терапија), дека ќе се зголеми платата и условите за здравствените работници (многумина од нив продолжија да ја бараат својата иднина во странство поради незадоволство). Ваквото неисполнување на дадените ветувања претставува измама на очекувањата на граѓаните. Јавноста со право го изгуби трпението и довербата. Денес, резултатите од анкетите на јавното мислење јасно го отсликуваат овој пад на довербата. Филипче сега се обидува политички да се рехабилитира како претседател на СДС, но граѓаните не забораваат. Според релевантни истражувања, неговиот рејтинг е мизерен – поддршката за Венко Филипче изнесува едвај околу 5% од гласачите. Наспроти тоа, довербата во визијата на ВМРО-ДПМНЕ и опозициското раководство е неколкукратно поголема. Овој јаз во поддршката не е случаен, туку директна последица на сето наброено погоре. Граѓаните веќе еднаш му укажаа недвосмислена порака на владејачкиот СДС (и на самиот Филипче) преку изборите и преку протестите – повеќе немаат верба во нивните празни зборови. Обидите преку платени реклами и кампањи да се избрише колективната меморија ќе пропаднат, бидејќи фактите говорат гласно. Наместо да се занимава со личен маркетинг, време е Венко Филипче јавно да се соочи со одговорноста за своите постапки. Бараме одговорност – политичка и морална, а доколку се утврдат законски прекршувања и кривична. Никој повеќе нема право на луксузот да си игра со здравјето на граѓаните без последици. ВМРО-ДПМНЕ стои зад ставот дека за трагедиите како таа во Тетово, за скандалите со набавките и за секој проневерен денар во здравството мора да има одговорни лица пред лицето на правдата. Само со целосно расчистување на овие афери и со признавање на грешките може да се врати довербата во институциите. Доколку Филипче и СДС мислат дека јавноста ќе им прости без да понудат отчет, длабоко се во заблуда.
