Неверојатно остриот говор на Џеј-Ди Венс против Володимир Зеленски во Овалната соба покажа потпретседател на САД кој не се плаши да ја преземе главната улога на агресорот, за разлика од некои претходници кои останаа настрана како самоизмамнети политички помошници, пишува Би-Би-Си во анализа на историскиот расправија во Овалната соба. Венс беше тој што го предводеше нападот врз Зеленски, пред актуелниот американски претседател Доналд Трамп да се приклучи на состанокот во Белата куќа, кој беше срдечен додека потпретседателот не го прекина молкот и го пофали претседателот за, како што рече, напорите да се најде дипломатско решение за руско-украинската војна.
„За каква дипломатија зборуваш, Џеј Д. праша Зеленски, кој ги критикуваше директните разговори меѓу Вашингтон и Москва, додавајќи: „Што значи тоа „Мислам на дипломатија која ќе го запре уништувањето на вашата земја“, одговори Венс, жестоко напаѓајќи го изненадениот украински лидер. „Господине претседателе, со сета почит, мислам дека е непристојно од ваша страна да дојдете во Овалната соба и да се обидете да разговарате за ова пред американските медиуми“, додаде тој.
Тој, исто така, го обвини Зеленски дека водел кампања во корист на демократите за време на претседателските избори во 2024 година. Украинскиот лидер во септември минатата година посети фабрика за оружје во клучната држава Пенсилванија и се сретна со противкандидатката на Трамп Камала Харис во Белата куќа. Критиката на Венс кон Зеленски наиде на широка поддршка кај републиканците. Републиканците го фалат Џеј-Ди Венс, еден го нарекува Зеленски „украински стаорец“ „Бев многу горд на Џеј-Ди Венс што се залагаше за нашата земја“, рече сенаторот од Јужна Каролина Линдзи Греам, долгогодишен застапник за помош на Украина и познат по својот строг став во надворешната политика. Тој предложи Зеленски да поднесе оставка. Сенаторот од Алабама Томи Тубервил го нарече Зеленски „оној украински стаорец“. Конгресменот Мајк Лолер од Њујорк беше поумерен, наведувајќи дека средбата била „пропуштена шанса за САД и Украина“.
Невообичаен напад на потпретседателот
Остриот напад на Венс врз лидерот на странска земја е невообичаен за потпретседател на САД. Нивната улога често – но не секогаш – вклучува помагање на претседателот во неговата кампања и обезбедување дискретно присуство покрај него. Тие обично се лојални помошници кои го претставуваат претседателот на странските патувања. Разликата од првиот потпретседател на Трамп, многу порезервираниот Мајк Пенс, не може да биде поголема. Но, Венс, кој е широко признат како личност која ја објаснува надворешната политичка интуиција на Трамп, долго време беше отворено скептичен за американската помош за Украина.
Во 2022 година, тој рече дека не му е грижа што ќе се случи со Украина.
Додека водеше кампања за сенаторското место во Охајо во 2022 година, тој рече во подкаст: „Искрено, не ми е грижа што ќе се случи со Украина, на еден или на друг начин“. Потпретседателот го нарече Трамп идиот пред осум години, пред да претрпи политичка трансформација и да стане наследник на движењето на претседателот „Направи ја Америка повторно голема“.
И покрај неговата популарност меѓу конзервативните гласачи, Трамп неодамна во интервју за Фокс њуз изјави дека е „прерано“ да се каже дали Венс ќе биде кандидат за претседател во 2028 година. Без разлика, Венс се повеќе гради улога на политички борец за Трамп, оди подалеку од претседателот во неговите остри критики кон противниците на администрацијата.
Неговите цели се често (до неодамна) американски сојузници.
Заедничка карактеристика на многу негови цели е тоа што тие често се американски сојузници. Сè започна минатиот месец на Минхенската безбедносна конференција, редовен собир на американските потпретседатели. Камала Харис често држеше незабележителни говори таму. Но, Венс ја искористи можноста да изврши жесток напад врз состојбата на европската демократија, обвинувајќи ги лидерите дека ја цензурираат слободата на говорот и не ја контролираат миграцијата. „Ако се плашите од сопствените гласачи, Америка не може да ви помогне таму“, рече тој.
Публиката, составена од политичари, генерали и дипломати, била згрозена, наведува Би-Би-Си. Ова не беше вообичаеното – и сега општо прифатено – барање Европа да инвестира повеќе во сопствената одбрана и безбедност.
Тоа беше тотален идеолошки напад – знак дека САД под Трамп не само што ѝ го вртат грбот на Европа и го насочуваат својот безбедносен фокус кон Кина, туку и се обидуваат да го рашират својот Трампистички популизам низ европскиот континент.
Не случајно по говорот тој вечерал со лидерите на екстремно десничарската германска партија АфД. Говорот наиде на осуда од европските лидери, писатели и академици.
Венс потоа се соочи со нив на мрежата Х, во разговори со неколку од нив, вклучувајќи го и историчарот Ниал Фергусон. Тој го обвини за „моралистичка глупост“, „историска неписменост“ и – што беше очигледно најлошото за него – дека е „глобалист“.
Го нападна и Стармер
Без никаква причина, тој му рече на Кир Стармер дека „има ограничувања на слободата на говорот кои всушност ги засегаат не само Британците – се разбира, она што Британците го прават во нивната земја е нивна работа – туку и американските технолошки компании и, следствено, на американските граѓани“.
Премиерот одлучно одговори: „Кога зборуваме за слободата на говорот во ОК, јас сум многу горд на нашата традиција… Имаме слобода на говор многу, многу долго време и таа ќе трае многу, многу долго. Ова беше продолжение на критиките што Венс ги упати во Минхен, напаѓајќи ги европските регулативи за вештачката интелигенција и платформите на социјалните медиуми.
Целта на овие регулативи е борба против дезинформациите и говорот на омраза кои можат да предизвикаат немири и радикализација. Венс го гледа ова како закана за политичките истомисленици и американските деловни интереси, особено во областа на големата технологија, според Би-Би-Си.
Прашањата кои сега се поставуваат се многубројни. Дали нападот врз Зеленски бил однапред испланиран, како што веруваат некои дипломати? Извори од Белата куќа за американските медиуми изјавија дека не е така.
Дали Венс презеде нова улога по налог на Трамп, делејќи го товарот со Илон Маск во справувањето со противниците на претседателот? Или Венс дејствува самостојно, веќе подготвува терен за кампања која би можела да започне за три години, кога Трамп веќе нема да може да биде кандидат? Како и да е, Венс се повеќе се покажува како многу повеќе од „десната рака“ на Трамп, заклучува Би-Би-Си.
