Тоа беше најсмртоносниот проектил што Иран го испука во својата 12-дневна војна со Израел и погоди непосредно пред да стапи во сила прекинот на огнот. Целта кон јужниот пустински град Бершеба, балистичката ракета ја откорна целата страна од станбена зграда кратко пред 6 часот наутро во вторник, а потоа експлодираше во една од многуте „безбедни“ соби во зградата. Четирите лица што се криеле внатре починаа веднаш, со што вкупниот број на израелски жртви се искачи на 28.
Само претходниот ден, Техеран објави дека почнал да го користи оружјето со повеќе боеви глави Кејбар Шекан (Гадр-Х) против Израел, таканаречена „монструозна ракета“, пишува британски „Телеграф“. Иако Израелските одбранбени сили (ИДФ) официјално не потврдија дали оваа муниција е употребена во нападот во Бершеба, Исак Херцог, претседателот на Израел, ја опиша како „една од најтешките ракети во иранскиот арсенал“. Тоа што Иран, принуден на примирје, одлучи да ја потпише својата ракетна кампања со таква бруталност испраќа јасна порака.
Имено, доколку Израел одлучи да го прекрши мирот, неговите цивили ќе продолжат да умираат, а еврејската држава, и покрај својата софистицирана воздушна одбрана, малку може да направи за да го спречи тоа. Смртните случаи во вторник следеа по сличен напад во Петах Тиква, источно од Тел Авив, во кој беа убиени две лица кои ги следеа правилата со тоа што се засолнуваа во сертифицирано надземно засолниште. Двајца други, исто така, загинаа во нападот.
И покрај цврстата поддршка за војната, овие инциденти предизвикаа длабоко преиспитување во граѓанското општество. Израелците знаат дека идните војни веројатно се прашање на кога, а не дали. Тоа новооткриено чувство на ранливост беше очигледно оваа недела во низа огромни градови со шатори во бетонската џунгла десетици метри под улиците на Тел Авив. 50 – годишната Шалхевет Фридман рече дека престојувала во Петах Тиква затоа што мислела дека ќе биде побезбедно од Тел Авив.
„Всушност бев блиску до директниот удар – сфатив дека воопшто не сме безбедни. Тука сме побезбедни“, рече таа.
Фридман зборуваше четири ката под центарот Дизенгоф, трговски центар во срцето на градот. Под сјајот на силните светла, брзо пренаменетиот паркинг е полн со мали сребрени шатори до каде што може да види окото. Семејствата, кои или немаат пристап до приватно засолниште или повеќе не им веруваат, издвоија мали агли каде што, претходно, се полнеа врвни електрични автомобили. Ронен Келер, од кампањата „Браќа и сестри во оружје“, е еден од организаторите.
„Надворешниот свет мисли дека Тел Авив е полн со модерни засолништа, но тоа апсолутно не е случај. Многу од зградите овде се изградени во 40-тите, 50-тите и 60-тите години, па затоа не се опремени“, рече тој.
Келер објасни дека постарите лица и луѓето со мали деца честопати се мачат да стигнат до јавните засолништа во рок од приближно 12 до 15 минути што ги обезбедува израелскиот систем за рано предупредување.
„Имате млади семејства, деца, кои се будат два или три пати навечер, се спуштаат по неколку ката. Можноста да се спие цела ноќ е огромна работа“, рече тој.
Тој додаде дека многу помлади луѓе кои живеат сами, дури и оние со приватни засолништа, претпочитаат да седат под земја цела ноќ.
Населениот паркинг е Тел Авив што светот не го гледа
Но, во последната ноќ од оваа рунда од децениската конфронтација на Израел со Иран, луѓето изгледаат уморни и исплашени, бегалци во сопствениот град.
Огромните врати од експлозијата се држат отворени за време на рациите за да се охрабрат луѓето да трчаат внатре. Орит Баиса, 41-годишна медицинска работничка во градинка, го држеше кучето од расата пинчер по име Сенди.
Таа објасни дека поминала повеќе од една година обидувајќи се да работи на проблемите со анксиозност и агресија на животното со разни дресери, но ракетите сега предизвикувале „катастрофални“ напади на паника, што значи дека нејзиното милениче требало постојано да се лекува.
Граѓани без заштита од ракети
Како што пишува „Телеграф“, извештај доставен до владата непосредно пред израелскиот напад врз нуклеарните и ракетните програми на Иран покажа дека милиони израелски граѓани немаат соодветна заштита од ракети.
Утврдено е дека околу 56 проценти од домовите немаат засолниште, а 12.000 од јавните засолништа во Израел се во состојба на запуштеност. Повеќето Израелци веројатно не се свесни за објавувањето на извештајот – но би ја препознале неговата содржина.
По ракетната кампања „Скад“ на Садам Хусеин во првата Заливска војна, Израел донесе закон со кој се налага сите нови станбени станови да се градат со заштитен простор.
Севкупно, опциите сега се широко категоризирани како: зајакнати соби во станови или домови, заеднички заштитен простор на секој кат од станбена зграда, и јавни засолништа од бомби, често под земја.
Сепак, пристапот до приватни засолништа е многу ограничен за сиромашните, открива новиот извештај.
Доста докази за ова можеа да се најдат во пространиот бетонски лавиринт на централната автобуска станица во Тел Авив, во помалку богатиот јужен дел од градот, каде што се појавила уште една заедница со шатори.
И покрај изјавите за победа на Доналд Трамп и Бенјамин Нетанјаху, сè уште не е познато до кој степен Иран задржува капацитет за нуклеарно оружје. Затоа, во врска со веројатноста за идни израелски напади што би предизвикале одговор е нејасна.
Но, познато е дека Исламската Република има најмалку стотици балистички ракети, против кои воздушната одбрана на Израел е одржлива, но не и совршена. Стотици луѓе под земја во Тел Авив оваа недела и речиси 10.000 раселени низ целата земја знаат дека сето ова може да се случи повторно наскоро.
