31.8 C
Скопје
08/06/2025 10:52
МАКТЕЛ

   

Македонската кујна може да биде „хит“ за Германците

      

Пред речиси четириесет години, кога од летниот престој во Скопје првпат донесовме една голема лубеница и за нашата германска фамилија, некои зачудено ме прашаа како се јаде. Кога ја пробаа, ми рекоа дека имала вкус на краставица. Јасно, не беа многу восхитени, затоа што вкусот им беше непознат. Веројатно и затоа што лубеницата е највкусна во горештите лета. А тогаш германските лета уште имаа умерени, континентални температури, а не како денес, медитерански горештини. За мене, пак, лубеницата беше станала речиси симбол за Македонија. Дури имав и едно платно во акрилик, со наслов „Лубеница и маслинки“. Двете нешта беа за мене шифра за медитеранскиот начин на живот.

Иако Македонија нема море, нејзината кујна и начинот на животот може со право да се сметаат за медитерански. Зборот „Медитеран” потекнува од латинскиот и значи, „Средоземје“. Тој ги опфаќа земјите и културите кои се наоѓаат околу Средоземното, Јадранското и Егејското Mоре. Всушност, се работи за географскиот простор во кој настанале најраните европски високоразвиени култури. Долгата историја и традиција на Медитеранот во себе обединува многу различни влијанија, затоа што во овој простор се вкрстувале многу култури, јазици и обичаи. Тоа е особеноста и богатството на тоа што се нарекува медитеранска култура на живеење, но и медитеранска кујна. Во таа кујна има јадења кои првобитно биле грчки, арапски, еврејски и.т.н. На пример, прочуената македонска „мусака” се смета за особен белег и во грчката и во израелската кујна, притоа името има арапско потекло. Античка Грција имала „колонии” во Јужна Италија и Јужна Франција (Magna Graecia). Затоа многу познати градови во тој регион имаат имиња чиј корен е грчки, како Марсеј (Massilia) или Неапол (Неаполис). А потоа и Рим основаше „колонии” сѐ до Германија, за што сведочи името на Келн (Colonia). Источното римско царство (Византија) го прошири своето културно влијание во уште поголем географски простор. Османлиското царство, кое уследи по пропаста на Византија, остави траги не само во кујната на балканските земји, туку и во градбите и начинот на живот. Балканот, особено Македонија, беше раскрсницата на различните културни традиции, па токму затоа често се истакнува дека во Македонија се вкрстуваат менаталитетот и традицијата на Ориентот и на Оксидентот. Додуша во македонскиот менталитет и начин на живеење почесто другите го препознаваат само Ориентот, иако Македонија била долго и римска колонија, така што со право може да се рече дека во неа има траги и од римската култура. Ако не повеќе, барем во археологијата, за што сведочи прочуениот римски аквадукт во Скопје.

   

Вкусот на Медитеранот

Денес медитеранската култура на живеење го освојува западот и северот на Европа на поинаков начин од оној на големите империи во историјата. Туризмот направи во последните три децении Германците да ги откријат благодетите на медитеранската култура на живеење. Пред три децении секој Германец кој првпат летниот одмор го беше поминал во Тоскана, се враќаше дома како траен вљубеник на италијанската кујна, но и на италијанскиот начин на живот. Тој тогаш омилените италијански специјалитети, како пршутата, саламата, виното, маслиновото масло и моцарелата, уште ги носеше од Италија. А потоа ги канеше барем на една вечера своите германски пријатели и роднини, за да ја вкусат и тие убавината на медитеранскиот начин на живот.

Ако беа вљубеници во чудесната италијанската природа, но и во италијанските градини, тие Германци од одморот во Италија со себе во автомобилот носеа и садници од рузмарин, лаванда, лимон, маслинки и кипариси. Садниците од рузмарин, маслинки, лимон, олеандри, буганвилија, лаванда и кипариси денес може да се купат во речиси секој германски расадник, дури, понекогаш, по многу пристапни цени и во познатите супермаркети. Како што и најголемиот број медитерански прехранбени производи ги има во секој поголем супермаркет. Во Келн постојат неколку специјализирани супермаркети кои ги нудат сите италијански прехранбени производи кои се омилени и во германската кујна.

Јасно, понудата е толку разновидна затоа што медитеранската кујна и медитеранската култура на живеење одамна ги има освоено модерните Германци. Италијански ресторани има на секој агол, а дури и во менито на прославите во германските фамилии доминираат медитеранските деликатеси. Рецептот за салатата со паста (макарони) „Farfalle“, со рукола, сушени домати, свежи домати, сирење и задолжителното маслиново масло, стана речиси задолжителен за секоја роденденска прослава. За многу германски деца пастата, односно, шпагетите со сосот „болоњезе” или тортелините, се најомилените јадења. Овчото сирење, кое кај Германците е најпознато по грчкото име „фета”, е исто толку омилено како и италијанската „моцарела” или „пармеџано”. Друг омилен медитерански рецепти е оној за салатата од лубеница, овчо сирење и црни маслинки.

 

Медитеранскиот начин на живот како филозофија

Притоа, љубовта за медитеранската култура на живеење кај многу Германци се препознава и во тоа како тие ја уредуваат градината или терасите. Јас и сопругот пред дваесет години првите саксии од теракота ги донесовме од Италија. Тие денес се нудат насекаде, а често се произведени во Италија. Во интернетот специјалисти за градинарство и внатрешен дизајн нудат совети како да ја уредите вашата градина, тераса или балкон на медитерански начин. Всушност, медитеранскиот начин на живот е омилен затоа што се поврзува со здрава и вкусна исхрана, но и со животен стил во кој се ужива во јадењето, во прославите со фамилиите и со пријателите. Откако кардиолозите ја прогласија медитеранската кујна и медитеранскиот начин на живот како најпријатни за срцевото здравје, многу самосвесни Германци од тоа направија своја филозофија на животот. Тоа важи особено за младите генерации Германци, кои фокусот во животот уште во младоста го положија врз здравата исхрана и избегнувањето на преголем стрес. Нивната кујна не е веќе онаа на нивните баби и дедовци, во која обично доминираа компирите и кнедлите, свинските и говедските печења со сос, но и тортите со путер и слатка павлака.

Така медитеранската култура на живеење го промени сензибилитетот и чувството за животот на многу Германци. Верувам дека влијанието особено на италијанската кујна е сѐ повидливо и во македонскиот начин на живот. Тоа може само да ја збогати постоечката традиционална ризница од македонски јадења. Меѓутоа, македонските специјалитети би можеле исто толку добро да бидат прифатени и од германските љубители на медитеранската кујна, доколку македонските стопанственици би станале свесни колку успешен „бренд” би била медитеранската кујна од Македонија и би се обиделе да ја пласираат на пазарите во Западна Европа.

Засега во ретки германски супермаркети може да се купат само теглички со многу вкусна лутеница, ајвар и пинџур, кои ги нуди некоја фирма од Келн. Сѐ уште нема голема понуда на квалитетно македонско вино, ниту пак македонски калинки. Оние највкусните и најсочните, од Демир Капија. За тоа македонската држава треба само да направи план за извоз на најтипичните македонски медитерански производи. Секако, планот треба да се сфати сериозно и да се спроведе. Еден стар келнјанин, кој наспроти катедралата имаше прочуен дуќан за тутун, за цигари-пури и за лулиња, пред неколку децении ми раскажа дека од Македонија пред војната стигнувал во Германија најквалитетниот тутун и памук. Тоа значи дека денес во германските супермаркети од Македонија би можеле да стигнуваат барем најслатките лубеници, дињи и калинки, кои инаку доаѓаат од Турција или од Шпанија. Лубениците, дињите и калинките се одамна омилени кај Германците. Треба само на македонските стопанственици да им текне дека и тие би можеле да ги снабдуваат германските пазари, затоа што Македонија е поблиску до Германија отколку, на пример, Турција.

 

   

Најново

ЗОРАН СТЕРЈЕВ: 3-та по ред ама изгледа најдрага ќе биде 💚🏆🦾🍾🎉

Sase Ivanovski

Среда, 11 јуни 2025, Центар за култура “Марко Цепенков” – Прилеп, 19 часот “РАЦИН” по Коста Солев Рацин

Sase Ivanovski

Отворени избирачките места за локалните избори во српските општини Косјериќ и Заечар

Sase Ivanovski

НАСА и Пентагон бараат алтернативи за СпејсИкс поради конфликтот меѓу Трамп и Маск

Sase Ivanovski

Лидерот на Ал Каеда од Јемен со закани до Трамп и Маск поради Газа

Sase Ivanovski

Пет референдуми денеска и утре се одржуваат во Италија – Мелони и власта воздржани

Sase Ivanovski

Градскиот часовник во Битола во боите на ракометниот шампион Еурофарм Пелистер

Sase Ivanovski

КАФЕ ТРИ ЕВРА, ПИВО ЧЕТИРИ ЕВРА, А ПИЦА СЕДУМ ЕВРА – еве дел од цените во Грција на почетокот на сезоната

Sase Ivanovski

Видео: Колумбиски кандидат за претседател застрелан на митинг во Богота

Sase Ivanovski

Трамп ќе испрати 2000 војници на Националната гарда да ги смират протестите во Лос Анџелес

Sase Ivanovski

Татко пријавил: Исчезна 16-годишно момче од Скопје – се трага по него!

Sase Ivanovski

Полјаците во Прајд ја поддржаа ЛГБТ заедницата по победата на конзервативецот Навроцки

Sase Ivanovski

Израелската армија го ликвидирала лидерот на бригадите на муџахедините Асад Абу Шарија

Sase Ivanovski

Жена во Минхен со нож напаѓала минувачи, полицијата ја застрела

Sase Ivanovski

Владата дава 100.000 евра за враќање во село, но тоа е „невозможна мисија“

Sase Ivanovski

„НЕ СМЕ ПРОДАДЕНИ. НЕ СМЕ ПОКЛОНЕТИ“: Фетаи со порака ‘не сме биле компромитирани, ниту морално ниту материјално’

Sase Ivanovski

Протестите против апсењето на мигрантите во Лос Анџелес се бунт против САД

Sase Ivanovski

Новиот полски претседател Навроцки: Во моментов сум против пристапот на Украина во Европската унија

Sase Ivanovski

Американската полиција по грешка привела федерален шериф: „Мислеле дека е мигрант„

Sase Ivanovski

ЗОШТО БАЛКАНСКИТЕ КРИМИНАЛЦИ СЕ КРИЈАТ ВО ДУБАИ? Таму никој не носи оружје

Sase Ivanovski

Дрвокрадци уништија возило на шумската полиција

Sase Ivanovski

Најмалку 75 Палестинци загинаа во израелските напади врз Појасот Газа

Sase Ivanovski

РК Еурофарм Пелистер ја слави третата шампионска титула во низа

Sase Ivanovski

Сончево и многу топло, до 38 степени

Sase Ivanovski

(Фото) Навивачите ги гаѓаа со предмети српските фудбалери во Тирана

Sase Ivanovski

Албанија и Србија ремизираа во Тирана

Sase Ivanovski

Гаф на стадионот во Тирана: Минијатурно српско знаме пред натпреварот со Албанија

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) Повеќето возрасни би можеле да научат нешто од овој момент

Sase Ivanovski

Украински пратеник обвинува: Зеленски ги зема парите на загинатите војници

Sase Ivanovski

Бројот на загинатите во нападот во Харков се искачи на четири, 60 се повредени, меѓу кои и едно бебе

Sase Ivanovski

Трамп му се закани на Маск за прв пат од почетокот на спорот: Ќе се соочи со „сериозни последици“

Sase Ivanovski

Германија планира да ги прошири своите бункери и засолништа поради страв од конфликт со Русија

Sase Ivanovski

Најмалку 60 загинати во денешните израелски напади врз Појасот Газа

Sase Ivanovski

Локализиран пожар во село Пелинце – изгоре една куќа, избегната поголема катастрофа

Sase Ivanovski

Франција: Четири лица загинаа во пожар во Ремс, предизвикан од електричен тротинет

Sase Ivanovski

Таткото на загинатиот тапанар на ДНК го искина писмото од претседателката Силјановска Давкова: Ова за мене не важи, вие не сте способни!

Sase Ivanovski

Поранешната на Илон Маск го повика Трамп: Еј Доналд, јави се ако ти треба совет за раскинување

Sase Ivanovski

Вклучување на Машинскиот факултет – Скопје во European ManufacturingSurvey: Пат кон регионална релевантност и видливост

Sase Ivanovski

СДСМ: Советниците на ВМРО-ДПМНЕ и ЗНАМ повлекоа сопствена точка, само за да ја спасат урбаната мафија

Sase Ivanovski

ИТАЛИЈАНСКАТА ПРИНЦЕЗА ЕДВАЈ ЈА ПРИЖИВЕА НЕСРЕЌАТА СО МОТОР Марија Каролија се огласи од болничкиот кревет

Sase Ivanovski

ЕУ ги менува правилата: Драстично ќе се намали надоместокот за доцнење на летовите?

Sase Ivanovski

СВР Скопје поднесе пријава за нелегален приклучок од фекална во атмосферска канализација на бул.„Словенија“

Sase Ivanovski

Минималните плати во Европа низ призмата на трошоците за живот

Sase Ivanovski

Директорот на БЈБ Јанев оствари повеќе билатерални средби на вториот ден од конференцијата на Интерпол која се одржува во Атина, Грција

Sase Ivanovski

Захарова: На Украина не и требаат граѓани, ниту живи, ниту мртви

Sase Ivanovski

Кремљ: Путин ќе му помогне на Трамп со Иран

Sase Ivanovski

Ристески: Многу нови мерки и повеќе средства во Оперативниот план за вработувања за 2025 година

Sase Ivanovski

180 сообраќајни прекршоци вчера во Скопје, 15 санкционирани возачи на мотоцикл

Sase Ivanovski

ЕНЕС ИБРАХИМ: Не можам да го разберам амбасадорот Улусој, кој заедно со министерот со српско етничко потекло Стоилковиќ, кој има радикални политички ставови, ги посетува селата во источна Македонија, каде што живеат Турци

Sase Ivanovski

МУ ВЕЛАТ „АУФИДЕРЗЕН“ НА ФОЛКСВАГЕН СО 400.000 ЕВРА ОТПРЕМНИНА Автомобилскиот гигант штеди спогодувајќи се со 20.000 вработени

Sase Ivanovski

БИЛ АГРЕСИВЕН КОН ПОЛИЦАЈЦИ Скопјанец е приведен во Кавадарци

Sase Ivanovski

Работодавачите бараат пензионерите да работат повеќе од 180 дена годишно

Sase Ivanovski

ВМРО ДПМНЕ: Владата со конкретни мерки и политики кои доведоа до раст на БДП, скоро 11 милијарди денари од Буџетот вбризгани во македонската економија

Sase Ivanovski

ГЕРМАНСКИ ГРАД БАРА НОВИ ЖИТЕЛИ: Нуди 14 дена бесплатен престој, сместување и можности за работа

Sase Ivanovski

„Волстрит журнал“: Иран набавил илјадници тони компоненти за балистички ракети од Кина

Sase Ivanovski

Извозот на Украина во ЕУ повеќе не е без царина

Sase Ivanovski

Високи безбедносни мерки за фудбалскиот натпревар Албанија – Србија во Тирана

Sase Ivanovski

ВИДЕО | Се вжештува атмосферата во Тирана пред натпреварот Албанија – Србија

Sase Ivanovski

Орбан: Брисел ја води Европа кон конфликт, Украина ја претставува како штит на континентот

Sase Ivanovski

Николовски: Парите од британскиот кредит да се искористат за проекти што ќе враќаат пари

Sase Ivanovski

За две недели регистрирани 71 случај на лептоспироза во Кантонот Сараево

Sase Ivanovski

Во пакет на DHL пронајден бел прав – 12 лица побараа медицинска помош во Германија

Sase Ivanovski

НОВ НЕУСПЕХ ЗА ЈАПОНИЈА Леталото се урна при слетувањето на Месечината

Sase Ivanovski

Патраклиски: За Мерцедес правиме 300.000 работни маички

Sase Ivanovski

Патраклиски од ЕАМ: Бизнисот го започнавме со 7.000 марки во станот на баба ми

Sase Ivanovski

МАСК ЗА ТРАМП: Без мене немаше да ги добие изборите, каква неблагодарност

Sase Ivanovski

Николоски: Допрва ќе ги добиеме условите за задолжувањето со британскиот заем

Sase Ivanovski

Недељковиќ: Модернизирањето на пругата ќе ја зголеми значително економската соработка и туризмот со Србија

Sase Ivanovski

Трамп загуби 1,1 милијарда долари од јавното препукување со Маск

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) Патраклиски во „Бизнис муабети“: Како ЕАМ наиде на соработка со Илон Маск?

Sase Ivanovski

Прес – конференција на Крстевски за вториот Јавен повикза финансиска поддршка за вршење работи од социјална заштита на здруженија на територија на Општина Куманово за 2025 година

Sase Ivanovski

Израелската војска верува дека го пронашла телото на лидерот на Хамас Мохамед Синвар

Sase Ivanovski

СДСМ: Нула нови градинки за 4 години во Аеродром, околу 700 деца чекаат за запишување секоја година

Sase Ivanovski

СО ЛИЧНА КАРТА НА ШТИПЈАНКА ЗЕМАЛ БРЗИ КРЕДИТИ Се запознале на Фејсбук, ѝ ветил работа во странска фирма

Sase Ivanovski

Петрушевски: Аудито Q8 на Филипче, купено од фирмата која продавала јаглен на ЕСМ три пати поскапо, народот плаќа за Венко да се луксузира

Sase Ivanovski

Зошто Халкидики има се почесто земјотреси?

Sase Ivanovski

Славевски: Не можам да се пофалам дека уживав во функцијата претседавач на Совет на Град Скопје

Sase Ivanovski

ПРОДАЖБАТА НА ТЕМУ НАГЛО ПАДНА: Веќе не е евтино, ниту толку едноставно

Sase Ivanovski

14.372 ЛИЦА СЕ ПОВРЕДИЛЕ ПРИ ЖРТВУВАЊЕ ЖИВОТНИ Курбан Бајрам бил крвав во Турција

Sase Ivanovski

Анкета: Се зголемува поддршката за демохристијаните, се намалува за Алтернатива за Германија

Sase Ivanovski
Вчитувам....