Рускиот претседател Владимир Путин го изнесе ставот на Москва пред мировните преговори за Украина, нагласувајќи дека Русија ќе инсистира на официјално признавање на Крим, Доњецк (ДНР) и Народните републики Луганск (ЛНР), како и регионите Запорожје и Херсон како делови на Руската Федерација. Според информациите што ги објави Комерсант, доколку Украина и нејзините западни сојузници брзо ги прифатат овие услови, Москва ќе биде подготвена да се откаже од територијалните претензии кон Одеса и другите области под контрола на Киев. Путин, исто така, потсети дека Украина имала шанса да избегне ескалација доколку претходно ги прифатила преговорите. Првично се бараше признавање на Крим, потоа автономија за ДПР и ЛПР, а подоцна барањето беше проширено и вклучуваше присоединување на четири региони кон Русија. Сега, според извори блиски до преговорите, Москва смета дека територијалните промени се неповратни и бара нивна потврда како дел од мировниот договор.
Трамп и Путин се договорија за прекин на огнот
Путин изрази уверување дека може да се постигне договор со Доналд Трамп, особено по нивниот телефонски разговор на 18 март, кој траеше повеќе од два часа. За време на дискусијата, лидерите разговараа за 30-дневен прекин на огнот и запирање на нападите врз инфраструктурата. Ројтерс наведува дека Трамп сака замрзнување на конфликтот, што би можело да вклучи и признавање на сегашните територијални придобивки на Русија во замена за прекин на огнот. Кремљ потврди дека Путин издал наредба руските воени сили да ги запрат нападите врз украинската енергетска инфраструктура. За денес 19 март беше најавена и размена на затвореници, во која 175 украински војници ќе бидат разменети за 175 руски војници, меѓу кои и 23 повредени украински војници. Официјалните преговори за прекин на огнот се закажани за 23 март 2025 година во Џеда, Саудиска Арабија. Како што најави специјалниот пратеник на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, средбата е дел од поширокиот мировен процес што беше започнат по разговорите меѓу Путин и Трамп. Според него, Вашингтон очекува Киев да ги поддржи условите од договорот, кои се однесуваат не само на прекинот на нападите врз енергетската инфраструктура, туку и на прекинот на сите напади врз клучните објекти.
Џеда како неутрална преговарачка платформа
Саудиска Арабија беше избрана за домаќин на разговорите поради нејзиниот успех во посредувањето во претходните меѓународни конфликти. Ројтерс потсетува дека Ријад беше домаќин на претходните разговори за Украина во 2023 година, што ја зајакна неговата репутација на дипломатската сцена. Се очекува овојпат на преговорите да присуствуваат и претставници од Блискиот Исток и Европа, со што процесот би добил меѓународна димензија.
Што носи мировниот договор?
Иако официјалните детали сè уште не се објавени, аналитичарите шпекулираат за можни решенија:
- Замрзнување на линијата на фронтот – Создавање демилитаризирани зони за да се спречат понатамошни борби.
- Економски гаранции за Украина – Можен договор за неутрален статус на Украина во замена за финансиска поддршка.
- Стоп за нападите врз инфраструктурата – Долгорочна посветеност за заштита на критичните објекти.
Виткоф истакна дека Вашингтон сака прагматичен договор што ќе спречи понатамошна ескалација на конфликтот.
„Двајца големи лидери ги здружија силите за доброто на човештвото“, рече пратеникот на Трамп, додавајќи дека првите позитивни резултати веќе стануваат видливи.
Преговорите во Џеда би можеле да бидат клучен момент за постигнување траен мир во Украина, но останува да се види дали сите страни ќе ги прифатат поставените услови.
