Парадата годинава се одржува по јубилеен 80-ти пат, но и пред руската воена инвазија врз Украина од февруари 2022 година настанот веќе го изгуби некогашниот политички сјај, па така од година в година се намалуваат и бројот на значајните гости. Воената парада во Москва по повод Денот на победата 9 Мај и списокот на најавени и потврдени гости, наспроти предупредувањето на Европската комисија дека овој настан е класична руска пропаганда која се обидува да ја оправда руската воена инвазија врз Украина и нејзина „денацификација“, изминативе денови продолжува да биде топ-тема во домашните медиуми и кај корисниците на социјалните мрежи Пишува: Стојан Синадинов
„Во Москва! во Москва!“ е познатата реплика од драмата „Три сестри“ на Антон Павлович Чехов, но и алтернативен наслов на театарска претстава создадена како компилација од текстовите на споменатата драма и новелата „Селани“ од истиот автор. Во „Три сестри“ Чехов ја портретира безнадежната ситуација во едно провинциско гратче во Русија на почетокот на 20. век и големата желба на протагонистите да си ги променат животите на подобро, изразено низ носталгичниот крик за враќање во престолнината – „Во Москва! Во Москва!“. Инаку, Чехов ја напишал драмата „Три сестри“ во Јалта, на Кримскиот полуостров, во 1901 година, во неговата зрела творечка фаза (писателот умрел во 1904). Овие денови повторно е актуелна фразата „Во Москва! во Москва!“, а патем тука е и Крим – спорна територија во руско-украинските односи низ историјата, а изгледа и во иднина – како „родното место“ на оваа драма. Во зависност од политичките преференции, тој повик има извичник (!) или прашалник (?) околу присуството на гостите на Парадата на победата над фашизмот, која изминативе осум децении минувала низ разни варијации во членките на некогашниот СССР и Варшавскиот договор.
Кој сè ќе присуствува во Москва на 9 Мај? Парадата годинава се одржува по јубилеен 80-ти пат, но и пред руската воена инвазија врз Украина од февруари 2022 година настанот веќе го изгуби некогашниот политички сјај, па така од година в година се намалуваат и бројот на значајните гости, како и изложбата на најновите технолошки дострели на руската воена индустрија. Или, да бидеме попрецизни, Европа го слави 8 Мај како Victory in Europe Day (Ден на победата), а 9 Мај како Денот на Европа, кога се одбележува годишнината од Декларација на францускиот министер за надворешни работи Роберт Шуман, кој на 9 мај 1950 година предложил формирање на Европската заедница за јаглен и челик, зачеток на она што денеска претставува Европската Унија.
Официјален Кремљ веќе неколку недели ја „анимира“ јавноста со имињата на светските лидери кои најавиле или потврдиле дека ќе присуствуваат на парадата, која веќе стана барометар за позицијата на Москва на светската политичка мапа. Претседателот на Србија Александар Вучиќ, претседателот на Република Српска Милорад Додик и премиерот на Словачка Роберт Фицо досега се „најзвучните“ имиња од Европа кои ќе се чекираат на 9 Мај во Москва, и покрај предупредувањето на Европската Унија до земјите-членки и оние што сакаат во иднина да ѝ се приклучат на Унијата да не го преземаат тој чекор, бидејќи прославата на Денот на победата во Москва е дел од руската пропаганда и обид да се оправда инвазијата на Украина. Интересно е што дури и Виктор Орбан, за разлика од неговиот словачки колега Фицо, ја разбрал сериозноста на пораката, па нема да им прави друштво на стандардните руски сојузници, белорускиот претседател Александар Лукашенко, кинескиот претседател Си Џинпинг и севернокорејскиот лидер Ким Јонг Ун. Покрај нив, на списокот на гостите на московската парада се лидерите од соседните земји на Русија од Средна Азија, како и претставници на дел од земјите-членки на БРИКС, претседателите на Венецуела, Николас Мадуро, и на Бразил, Луис Игнацио Лула да Силва.
Така, според пропагандниот принцип на превртено огледало, пласирањето на информации кој сè ќе присуствува на парадата во Москва се обидува да ја минимизира сè уште робусната изолација на Русија во западниот демократски свет. Погонското гориво на руската „денацификација“ на Украина Прорускиот наратив за воената инвазија врз Украина од 2022 и наводната потреба на Кремљ да ја „денацифицира“ соседната земја продолжува да биде „погонско гориво“ и во објавите во медиумите и на социјалните мрежи, најчесто „оправдано“ со тврдењата дека „секој што нема да оди во Москва е фашист“. Македонските медиуми исцрпно известуваат за намерата на српскиот претседател Вучиќ по секоја цена да присуствува на воената парада во Москва на 9 Мај (овде), а дел од нив (овде, овде) го пренесоа и транскриптот на разговорот што го воделе српскиот патријарх Порфириј и рускиот претседател Владимир Путин. Тема на нивниот разговор биле и актуелните студентски и граѓански протести во Србија, па опозициските забелешки се дека Порфириј, додворувајќи им на руските световни и црковни лидери, станал „курир на Вучиќ“. Шарена револуција – вие го знаете тоа. Се надевам дека ќе го надминеме тоа искушение, како што кажавте. Затоа што знаеме и чувствуваме дека центрите на моќ од Запад не сакаат да се развива идентитетот на српскиот народ и неговата култура, оцени српскиот патријарх Порфириј.
Европската комисија веќе предупреди дека прославата на Денот на победата во Москва е класична руска пропаганда, но Кремљ не запира, за што сведочи и најновиот потег – најавата на рускиот претседател Путин за тридневен прекин на огнот во војната во Украина во периодот (8,9,10 мај) кога се одбележува Денот на победата во Москва, која веднаш беше остро осудена од украинскиот претседател Володимир Зеленски. Тоа не им смета на домашните корисници на социјалните мрежи кои ја величаат „храброста“ на српскиот претседател Вучиќ и неговиот „пркос“ кон Европската Унија (овде, овде и овде) полетно обвинувајќи ја ЕУ дека „…денес ЕУ ужива во овој колеж во Украина, затоа што два братски словенски народи се убиваат и тоа е грешка на сите нас Словените, кои додека кревавме цивилизација, западнатите живееа во пештери, за да денес сме народи без свој концепт за општество“: Кога 9 Мај го преиначија во Денот на Европа, започна ревизијата на историјата за 2 светска војна. Европа во која од Шпанија, преку Италија, па се до Германија, со американски капитал и ватиканска идеологија се крена фашистичка Германија, за да се доубие тоа малку словенско што останало по светот. Првите три места по број на жртви во 2 светска војна се Руси, Пољаци и Југословени, во најголем дел Срби, се вели меѓу другото во објавата на Фејсбук.
Во слични објави на социјалните мрежи продолжува критизирањето на европските стандардни наспроти отворената проруска пропаганда (овде, овде, овде, овде, овде, овде, овде, овде, овде и овде) кои ја величаат „храброста“ на оние што имаат намера да присуствуваат на воената парада во Москва и покрај можните санкции, попатно мешајќи ги интернационализмот, антифашизмот, панславизмот… Ретките исклучоци кај објавите на социјалните мрежи (како оваа овде) го сфаќаат моментот на историјата и контекстот на проруската пропаганда. Затоа, колку што повикот „Во Москва! во Москва!“ од драмата „Три сестри“ на Чехов (патем, еден од круцијалните текстови во светската драматургија воопшто) е авангарден во тој историски момент, толку таа мантра на усните на пропутиновски поддржувачи денес е нешто сосем спротивно. А и опасно по мирот и стабилноста во светот. Сите коментари и забелешки поврзани со овој и другите написи на Вистиномер, барањата за корекции и појаснувања, како и предлозите за проверка на изјавите на политичарите и ветувањата на политичките партии, можете да ги доставите преку овој формулар Извор: Новинска агенција МЕТА
