Меѓународниот кривичен суд го обвинува Дуертте за злосторства против човештвото поврзани со неговата брутална „војна против дрогата“, во која беа убиени илјадници луѓе. Неговото апсење предизвика поделени реакции – додека меѓународните организации го поздравуваат како чекор кон правдата, неговите поддржувачи тврдат дека е политички мотивирано. Филипинската полиција го уапси поранешниот претседател Родриго Дутерте откако Меѓународниот кривичен суд (МКС) издаде налог за негово апсење, обвинувајќи го за злосторства против човештвото поврзани со неговата смртоносна „војна против дрогата“. Дутерте беше уапсен на аеродромот во Манила, веднаш по неговото враќање од Хонг Конг. Бруталната акција против дрогата, која ја водеше Дутерте за време на неговиот претседателски мандат од 2016 до 2022 година, резултираше со илјадници жртви. 79-годишниот поранешен лидер претходно изјави дека е подготвен да оди во затвор, откако се појавија информации за можноста од негово апсење. Меѓународната коалиција за човекови права на Филипини го нарече апсењето „историски момент“. „Лакот на моралниот универзум е долг, но денес се наведна кон правдата. Апсењето на Дутерте е почеток на одговорноста за масовните убиства што го одбележаа неговото брутално владеење“, изјави претседателот на коалицијата, Питер Марфи.
Сепак, поранешниот претседателски портпарол на Дутерте, Салвадор Панело, го осуди апсењето, нарекувајќи го „незаконско“, бидејќи Филипини се повлекоа од МКС. МКС претходно соопшти дека има надлежност над наводните злосторства извршени пред Филипини официјално да се повлечат од судот. Дутерте престојувал во Хонг Конг за да води кампања за својата сенаторска листа за претстојните избори на 12 мај. На локалните телевизии беа емитувани снимки на кои се гледа како излегува од аеродромот потпирајќи се на бастум. Властите велат дека тој е „во добро здравје“ и дека за него се грижат државни лекари. ‘Војната против дрогата’ Дутерте, поранешен градоначалник на еден од најголемите градови во земјата, дојде на власт ветувајќи жестока пресметка со криминалот. Со остра реторика, тој ги охрабруваше безбедносните сили да стрелат во осомничените за дрога. Полицијата и непознати напаѓачи убија над 6.000 осомничени за време на кампањата, но организациите за човекови права тврдат дека бројот е многу поголем. „Хитлер уби три милиони Евреи. Сега има три милиони зависници од дрога на Филипини. Би бил среќен да ги истребам“, изјави тој неколку месеци по преземањето на функцијата. Но, критичарите тврдат дека неговата „војна против дрогата“ доведе до полициска злоупотреба и дека многу осомничени беа егзекутирани без судење.
Истражувањата во парламентот открија постоење на тајни „ескадрони на смртта“, кои за награда ликвидирале осомничени дилери. Дутерте ги негира овие обвинувања. МКС првпат ги забележа наводните злоупотреби во 2016 година и ја започна својата истрага во 2021 година. Предметот ги опфаќа случаите од ноември 2011 година, кога Дутерте бил градоначалник на Давао, до март 2019 година, пред земјата да се повлече од судот. Дутерте градел имиџ на груб, антиестаблишментски лидер, што му донесе поддршка од граѓаните кои го избраа како прв претседател од јужниот остров Минданао. Неговата ќерка, Сара Дутерте, е актуелен потпретседател на Филипини и се споменува како можен кандидат за претседателските избори во 2028 година. Во последните месеци, сојузот на семејството Дутерте со актуелниот претседател Фердинанд Маркос драматично се распадна пред очите на јавноста, иако нивниот тандем убедливо победи на изборите во 2022 година. Маркос првично одби да соработува со истрагата на МКС, но како што се влошуваа односите со семејството Дутерте, тој го смени ставот и најави подготвеност за соработка. Сè уште не е јасно дали Маркос ќе оди толку далеку што ќе го екстрадира поранешниот претседател за да му се суди во Хаг. Извор: Новинска агенција МЕТА
