Власта е минлива, универзитетот е постојана институција. Вредностите кои ги негува Универзитетот не се замислени категории, туку сосема спротивно – тие се истите вредности признаени во преамбулата на Уставот на Република Србија и Законот за универзитетот. Тоа се принципите на академска слобода, автономија и академски интегритет. Слободата, автономијата и интегритетот на универзитетот отсекогаш постоеле и ќе продолжат и покрај промената на социјалните и политичките системи, порачува во свој авторски текст за српска „Политика“, ректорот на Универзитетот во Белград, Владан Ѓокиќ за кого од српската власт имаше повици за апсење бидејќи, како што тврдеа ја уништил иднината на голем број на студенти. Неговиот авторски текст објавен денеска ви го пренесуваме во целост: Мисијата на универзитетот е поважна од науката и образованието
Универзитетот во Белград е моќна државна институција. Не затоа што располага со инструменти за принуда, ниту затоа што има правна или реална можност со своите одлуки да ги трасира случувањата во државата. Моќта на универзитетот почива на знаењето и силата на убедувањето на членовите на академската заедница. И таа моќ е секогаш тивка, незабележлива и ненаметлива и од страна на универзитетот, никогаш злоупотребена. Големите луѓе кои го создадоа и развиваа Универзитетот во Белград низ неговата двовековна историја, во таа институција ги вткаија своите вредности и идеали, нивната посветеност кон науката и културата, нивната пожртвуваност кон државата и приврзаноста кон народот, своите личности и своите имиња. Со тоа и нам, кои денес припаѓаме на универзитетот, не обврзаа да останеме на истиот пат преку нашата одговорност кон сегашните и идните генерации студенти. Затоа универзитетската институција е место каде славното минато се среќава со иднината и затоа нашата мисија е далеку поважна од науката и образованието поединечно. Ние сме должни да ги чуваме вредностите. Ние немаме право да бидеме несериозни.
Вредностите кои ги негува Универзитетот не се замислени категории, туку сосема спротивно – тие се истите вредности признаени во преамбулата на Уставот на Република Србија и Законот за универзитетот. Тоа се принципите на академска слобода, автономија и академски интегритет. Слободата, автономијата и интегритетот на универзитетот отсекогаш постоеле и ќе продолжат и покрај промената на социјалните и политичките системи. Бидејќи развојот на општеството мора да почива на високопрофесионална и непоткуплива, морална личност, улогата на универзитетските професори е да им овозможат на студентите такви модели и средина во која тие можат слободно да ги развиваат своите вредности и професионални ставови и истражувачки сензибилитет. Универзитетот е последната инстанца во образовниот систем каде мора јасно да се утврдат, одржуваат, но и постојано да се преиспитуваат и унапредуваат моралните стандарди и стандарди на професијата. Затоа критиката и самокритичноста, упорноста и посветеноста, вистинитоста и доследноста, автентичната и силна личност се највисоките дострели на воспитно-образовниот процес. Предизвици со кои се соочува универзитетот имало и ќе има, бидејќи имало и ќе има нови обиди на властите да го сведат универзитетот на своја позиција. Како што таквите обиди беа несоодветни и по правило неуспешни во минатото, така ќе бидат и во иднина.
Пример за такви, осудени на неуспех, обиди за притисок врз универзитетот е владината уредба за оставка со која заради притисок врз универзитетот се менува односот на вреднување на научниот и наставниот ангажман на наставниот кадар. Оваа уредба е донесена надвор од законската процедура, без мислењата на актерите кои законот ги препознава како релевантни за креирање норми и стандарди, па затоа е незаконски. Дополнително, примената на оваа регулатива е неприменлива при спроведување на тековни студиски програми кои се акредитирани според нормите кои оваа уредба директно ги менува. Пред се, со оваа владина уредба се напаѓа уште еден од клучните принципи дефинирани со Законот за високо образование, а тоа е единството на наставата, научно-уметничкото истражување и иновативните активности на членовите на универзитетот. Овој принцип е суштината на високото образование и Универзитетот во Белград е должен да се бори за единството на наставата и истражувањето, како и за правата на сите вработени. Без ова единство, универзитетот се сведува на образовна институција која го репродуцира знаењето, наместо да го шири и продлабочува во сè подинамичен простор на образование. Затоа оваа уредба е незаконска и затоа нема да опстане. Прашањето е дали нејзиното постоење воопшто ќе остане запаметено во историјата на универзитетот. Но, вистинската причина за нејзиното донесување, ќе биде. А таа причина е академскиот интегритет и чесност што ги покажаа сите членови на универзитетот – од студенти до професори. Таа причина е единството во различностите преку кое оваа генерација членови на универзитетската заедница покажува дека демократските процеси се многу повеќе од идеал и можат да бидат реалност. Таа причина е одбраната на државата и општеството, законитоста и принципите, доследноста и интегритетот од сите напади на кои е изложена универзитетската заедница. Таа причина е моќта на убедување на академската заедница, која опстана и ќе опстане и покрај притисоците и политичките потреби на носителите на власта. Таа причина е и гордоста што сите ние ја чувствуваме затоа што не сме ги изневериле нашите претходници или оние кои ќе не наследат. Власта е минлива, универзитетот е постојана институција. * Ректор на Универзитетот во Белград
