Поранешниот директор на ЈП за државни патишта, Ејуп Рустеми, и негови двајца соработници се под истрага поради договорот склучен во 2022 година со компанијата „2 СС“ за обезбедување на наплатните станици, бидејќи, според МВР и ЈО, обезбедувањето било делумно, а се фактурирало како да е 24/7. Информациите до кои дојдовме покажуваат дека кичевската агенција за обезбедување го добила овој тендер со најниска понуда во споредба со конкурентите, кои понудиле повисоки цени од предвидените средства за набавката. Сепак, поради неисполнување на преземените обврски во целост , јавното претпријатие при крај го раскинало овој договор потпишан на сума од скоро 53 милиони денари, но кон економскиот оператор биле исплатени 47 милиони денари.
Како кичевската компанија за обезбедување „2 СС“ го добила тендерот за обезбедување на патарини тежок речиси 765 илјади евра, поради кој кривична пријава заработи поранешниот управител на компанијата Џемаљ Билбилоски, но и поранешниот директор на Јавното претпријатие за државни патишта Ејуп Рустеми, заедно со тогашниот раководител на одделението за наплата на патарини и контрола и помошник-директорот за оддржување на патишта? „Станува збор за договор за јавна набавка со кој осомничениот управител на агенцијата за обезбедување се обврзал 2 години да врши континуирано физичко обезбедување 24/7 на сите 14 наплатни станици на ЈП за државни патишта. Тој не се придржувал кон обврската и за целиот период од договорот вршел само делумно физичко обезбедување, најчесто само во прва смена, а на договорниот орган фактурирал услуги како да било вршено 24/7 физичко обезбедување за целиот период“, информираа од Министерството за внатрешни работи.
Според податоците објавени од страна на Бирото за јавни набавки, ЈП за државни патишта и економскиот оператор „2 СС“ на 19.08.2022 година склучиле договор за обезбедување на наплатни станици во времетраење од 2 години, чиј износ со вклучен ДДВ изнесувал околу 47 милиони денари, додека проценетата вредност на тендерот, која не била објавена со огласот, изнесувала над 53 милиони денари, или 6 милиони денари повеќе од вредноста на договорот. Во рамки на тендерската постапка, учествувале уште 2 компании што се занимаваат со обезбедување – „Никоб“ и „Перметуумобиле“, но на крајот бил склучен договор со „2 СС“, која понудила најниска цена од 44.889.600 денари без вклучен ДДВ. Колку за споредба, највисоката понуда, без вклучен ДДВ, изнесувала
Притоа, треба да се посочи дека најниската понуда од 44.889.600 денари е наведена и во договорот меѓу ЈП за државни патишта и „2 СС“, при уште стои дека данонокот на додадена вредност изнесува 8.080.128 денари, така што се доаѓа до вкупна вредност од договорот од 52.969.728 денари. И на БЈН може да се најде информација дека истиот ден (19.08.2022), истите страни склучиле ваков договор за 24-часовно обезбедување на патaрини од 52.969.728 денари, но тој бил раскинат на 16.08.2024 година.
Со оглед дека од 19.08.2022, кога бил склучен договорот, до 16.08.2024, кога бил раскинат договорот, поминале 2 години, колку што впрочем било времетраењето на договорот, се поставува прашањето зошто овој договор бил раскинат, дотолку повеќе што истовремено објавен е податок дека договор за истата работа, склучен истиот ден, меѓу истите договорни страни, но не во вредност од 52.969.728 денари, туку од 46.918.079 денари, е реализиран во целост? Патем, објавата за понискиот договор е на 16.08.2024 година, односно истиот ден кога е раскинат повисокиот договор за 6 милиони денари.
Затоа, од ЈПДП побаравме одговор на неколку прашања: „Колку и кои економски оператори учествувале во тендерската постапка, т.е. дали некој бил дисквалификуван, и ако е така – кои биле причините? Дали договорот е реализиран во целост и колку средства биле исплатени кон компанијата врз основа на него? Зошто договорот е раскинат на 16.08.2024 година, кои биле причините?“. Во однос на тоа, од таму го добивме следниот одговор:
„Во постапката со бр. 06074/2022 за извршување на услуга – Обезбедување на наплатни станици во времетраење од 2 години, учествувале 3 економски оператори и тоа:- НИКОБ ДОО со вредност од 47.040.000; ПЕРПЕТУМОБИЛЕ СЕКЈУРИТИ со вредност од 51.072.000 и 2 СС ДООЕЛ со вредност од 44.889.600 денари.
Согласно извештајот за евалуација, сите 3 економски оператори ги исполнуваат условите за учество, но согласно со предвидените средства за јавна набавка во износ од 45.000.000 денари без пресметан ДДВ, поради што 2 понуди се неприфатливи поради надминат износ по Одлука за јавна набавка.
Инаку, вкупен износ на договорот беше 52.969.728 денари, од кои исплатени се 46.918.079 денари. Договорот беше раскинат поради неисполнување во целост на обврските преземени со договор и со оглед на тоа што е отворена постапка за овој предмет ве молиме да се обратите до соодветните органи што ја водат постапката“.
Оттука произлегува дека „2 СС“ го добила овој тендер поради пониска понуда од конкурентите, чии понуди ги надминувале средствата предвидени за оваа набавка. Меѓутоа, договорниот орган го раскинал договорот поради неисполнување во целост на преземените обврски од страна на економскиот оператор, без да се наведе за кои поточно обврски станува збор. На крајот, иако овој договор бил склучен на сума од 52.969.728 денари, сепак, ЈПДП на „2 СС“ му исплатил 46.918.079 денари.
Инаку, кривичните дела за кои се гонат поранешниот директор на јавното претпријатие Рустеми и двајца негови соработници се злоупотреба на службена положба и овластување и фалсификување службени исправи, додека, пак, против управителот на кичевската фирма за обезбедување е поведена истрага за кривично дело злоупотреба на постапката за јавен повик.
„Тогашниот директор на јавното претпријатие го пропуштил должниот надзор над носителот на јавната набавка иако знаел дека физичкото обезбедување се врши само делумно. Двајца осомничени раководители на одделение за наплата на патарини и контрола, иако знаеле дека обезбедувањето се извршува само делумно најчесто во прва смена, ги потпишувале барањата за одобрение за плаќање.
Вториот потписник на договорот бил запознаен со бараната спецификација, но и покрај тоа ги одобрувал барањата и одобренијата за плаќање, по што ги одобрувал и доспеаните фактури кои потоа биле реализирани во корист на Агенцијата за обезбедување“, соопштија од Јавното обвинителство.
Официјалните податоци покажуваат дека овој спорен договор меѓу ЈПДП и „2 СС“, кој е предмет на истрага на надлежните органи, е најголем тендер што го добила кичевската компанија со дозвола за работа од 2012 година. Арно ама, таа изминативе години соработувала со низа други институции, така што во 2023 година склучила договор со Агенцијата за електронски комуникации за обезбедување на имот и лица во вредност од 21 милиони денари.
Понатаму, кичевската „2 СС“ соработувала и со Државна лотарија. Имено, двете страни во 2023 и во 2024 година склучиле 2 договори за обезбедување и видео надзор на објекти на продажни места и службени простории во износ од по 17,7 милиони денари. Исто така, агенцијата за обезбедување добила вреден тендер и од Археолошки музеј за обезбедување имоти, археолошки предмети, материјали и документација во вредност од 11,8 милиони денари, како и низа други тендери.
Податоците од Бизнис мрежата покажуваат дека моментално сопственик на „2 СС“ е Самир Билбилоски, а управител е Сибел Туфекџи. Во последната година, компанијата склучила 18 договори за јавна набавка, а 2023 година ја завршила со приходи од 164 милиони денари и добивка од 29,5 милиони денари. Тоа претставува раст на приходите од 54 отсто во споредба со претходната 2022 година, додека растот на добивката изнесувал цели 108 проценти.
Влатко СТОЈАНОВСКИ