Трамп во текот на викендот го отфрли израелскиот план за атентат врз врховниот лидер на Иран, ајатолахот Али Хамнеи, објави Си-Ен-Ен. Сепак, некои работи се надвор од контрола на Трамп.Доколку иранскиот режим, веќе потресен, одлучи дека нема што да изгуби и нападне американски бази и персонал во регионот или американски цели низ целиот свет, Вашингтон ќе биде принуден силно да возврати за да го зачува кредибилитетот и одвраќањето. Друго можно сценарио е Техеран да нападне меѓународен превоз во Персискиот Залив или Црвеното Море, предизвикувајќи глобална енергетска криза – вршејќи притисок врз Трамп да го запре Израел.

Трамп е под притисок од сопствената партија да преземе акција што само САД можат да ја преземат – да го уништи подземниот нуклеарен објект на Иран во Фордоу, за кој се верува дека е надвор од дофатот на израелските авиони. Логиката на нападот е дека Иран сега е особено ранлив и дека подобра можност за уништување на неговиот нуклеарен потенцијал можеби никогаш нема да дојде.

Зошто Трамп можеби сè уште гледа причина да се вмеша  во  судирот меѓу Израел и Иран

Тимот на Белата куќа на CNN објави дека претседателот Трамп е длабоко скептичен кон тоа САД да бидат вовлечени во војната. Таквиот потег би бил исклучително ризичен – би можел да го прошири конфликтот надвор од сегашните конфронтирани актери и да го претвори во долготрајна војна без јасен крај на повидок.

Идејата дека бруталниот верски режим на Иран би можел да падне може да изгледа примамливо, но искуствата од Ирак и Сирија покажуваат дека земјите во регионот лесно запаѓаат во хаос и дезинтеграција кога ќе се отвори вакуум во власта, наведуваат тие.

Интервенцијата на САД, исто така, би го поткопала клучниот принцип на политиката на Трамп „Америка на прво место“ – дека САД повеќе не се вклучуваат во странски авантури по една деценија болка во Ирак и Авганистан. Само пред неколку недели, Трамп претстави нова визија за Блискиот Исток и американскиот ангажман.

„Таканаречените градители на нации уништија повеќе земји отколку што изградија – а интервенционистите се мешаа во сложени општества што дури и не ги разбираа“, рече Трамп во говорот во Саудиска Арабија во мај годинава.

„Новата генерација лидери ги надминува древните конфликти и уморните поделби од минатото и создава иднина каде што Блискиот Исток е дефиниран од трговијата, а не од хаосот – технологијата, а не од тероризмот – и каде што луѓе од различни нации, религии и вери градат градови заедно, а не меѓусебно бомбардираат до уништување.“

Новата американска војна би била целосно некомпатибилна со таа визија. Сепак, јастребите во Вашингтон може да тврдат дека Трамп сега има единствена можност да отстрани голема пречка за таа визија – со уништување на патот на Иран кон нуклеарна бомба или дури и со соборување на религиозниот режим во Техеран.

Претседателите често пишуваат за тешките одлуки за испраќање трупи во војна во своите мемоари. Сепак, понекогаш одлуката да се воздржите, дури и кога изгледа примамливо, бара подеднаква храброст. Дилемите како онаа со која се соочува Трамп ретко имаат позитивен исход без оглед на изборот.

Можеби САД немаат избор?

Трамп е под зголемен политички притисок да се откаже од пасивната позиција, иако Вашингтон јасно стави до знаење дека нападите на Израел врз Иран се независна одлука и дека американските сили не се вклучени во офанзивни операции.

Еден проблем за Трамп е тоа што иако израелските напади веројатно ги елиминираа врвните воени и нуклеарни научници на Иран, останува нејасно дали Израел може сам да ја уништи целата нуклеарна програма на Иран.Поранешниот потпретседател Мајк Пенс изјави за Си-Ен-Ен дека ако израелските напади не го принудат Иран да направи отстапки во дипломатската иницијатива на Трамп, тогаш САД треба да бидат подготвени да влезат во конфликтот.

„Ако Иранците сакаат да се повлечат, претседателот јасно стави до знаење дека е подготвен да преговара. Но, не може да има нуклеарна програма, нема збогатување на ураниум“, рече Пенс. „Ако на Израел му е потребна помош за да ја уништи нуклеарната програма на Иран еднаш засекогаш, САД мора да бидат подготвени да го сторат тоа бидејќи станува збор за заштита на нашиот најблизок сојузник“, рече тој.

Сенатторката  Линдзи Греам рече дека најлошиот можен исход би бил Иран да ги задржи своите нуклеарни капацитети.

„Доколку дипломатијата не успее и ни остане сила, би го повикал претседателот Трамп да оди до крај за да се осигури дека на крајот од операцијата нема да остане ништо од нуклеарната програма на Иран“, рече Греам. „Ако тоа значи испраќање бомби – испраќање бомби. Ако тоа значи летање со Израел – летаме со Израел“, вели Геријам.

Трамп ризикува внатрешен отпор

Трамп се соочува и со комплицирана политичка ситуација дома, делумно затоа што ја трансформираше Републиканската партија во изолационистичко движење. За разлика од Џорџ В. Буш, Трамп сега има електорат кој не е расположен за уште една војна на Блискиот Исток.Некои од најгласните конзервативци, како што се Такер Карлсон и Чарли Кирк, веќе го предупредија Трамп да не ја изгуби поддршката од базата MAGA со влегување во уште една војна. Трамп отсекогаш бил исклучително внимателен да ја задржи поддршката меѓу своите избирачи. Одлуката од минатата недела да се запрат депортациите на земјоделските работници беше токму за тоа – да не се вознемират руралните земјоделци.

Во интервју за „Атлантик“, Трамп рече: „Па, со оглед на тоа што јас го измислив терминот „Америка на прво место“, мислам дека јас сум тој што го одлучив. За сите оние кои велат дека сакаат мир – не можете да имате мир ако Иран има нуклеарно оружје“.Се чини дека Трамп однапред гради наратив што ќе мора да го користи ако одлучи да ги поддржи израелските акции. Тој очигледно сè уште не е целосно убеден во сопствениот аргумент – особено затоа што, како што забележува Кирк, помладите машки гласачи не сакаат да умрат во мочуриштата на Блискиот Исток.

Надворешната политика на Трамп се распаѓа

Ова сигурно не е сценариото што Трамп го посакуваше на почетокот на неговиот втор мандат – уште во мај, тој беше уверен дека ќе може да го принуди Иран да склучи договор. Но, пет месеци од неговиот мандат, две големи војни се влошија, а конфликтот со Иран се заканува да стане најголемиот тест за концептот на Трамп за „американско воздржаност“.

Три клучни лидери му пркосат на авторитетот на Трамп – Владимир Путин, Си Џинпинг и Бенјамин Нетанјаху. Пристапот на Трамп кон надворешната политика „уметност на договорот“ очигледно не функционира.Путин ги игнорира обидите на Трамп да ја запре војната во Украина. Си го принуди двапати да попушти во трговската војна. Нетанјаху еднострано започна војна со Иран, сметајќи дека ниту еден американски претседател не може да си дозволи да не го брани Израел – дури и ако не се согласува со неговите одлуки.

Во една земја, претседателите мора да ја имаат довербата на граѓаните за воени одлуки. Трамп би можел да има проблем таму – поради неговиот тврдокорен стил на владеење, испраќањето војска на улиците на Калифорнија за време на протестите против ICE и заканите дека ќе ја употреби војската низ САД.Надежта на Трамп дека неговата личност, почитта што наводно му ја покажуваат странските лидери и магичните преговарачки вештини ќе го променат светот – се покажаа како заблуда. Најавениот бран трговски договори никогаш не се случи.

Неговиот прв обид да биде миротворец – во Газа – не успеа. Стотици илјади Палестинци гладуваат додека Израел продолжува да бомбардира по нападите на Хамас во октомври 2023 година.Неговата иницијатива да се стави крај на војната во Украина не успеа. Конфликтот се прошири, а Путин одговори со брутални напади врз цивили. И додека Трамп беше возбуден што Путин му честиташе среќен роденден, целата ситуација ја разоткри плиткоста на неговата политика.Продлабочувањето на кризите покажува колку понестабилен може да стане светот без цврсто американско водство.А конфликтот со Иран, кој Трамп успешно го избегна во својот прв мандат, сега би можел да го дефинира неговиот втор мандат, гласи заклучокот наа светските аналитичари.