Во 2025 година, Maкедонија доби поддршка од 15 милиони евра, кои ќе се користат за купување разновидна опрема – од онаа наменета за собирање разузнавачки информации и надзор, до онаа за борбена обука. Советот на ЕУ на 25 април усвои мерка за помош во вредност од 15 милиони евра во рамките на Европскиот мировен фонд (EPF). Целта е да се зајакнат одбранбените капацитети и способности на Армијата на Република Северна Македонија, како и нејзината оперативна подготвеност. Одлуката ја надополнува досегашната поддршка во рамките на билатералните пакети за поддршка за 2023 и 2024 година, со што до денес билатералната поддршка на ЕМФ за Северна Македонија достигна 38 милиони евра. Новата мерка за помош ќе го зголеми и потенцијалот на Северна Македонија да придонесе во операциите и мисиите на Заедничката безбедносна и одбранбена политика (CSDP) на ЕУ и во која било меѓународна коалиција, пренесува Порталб.мк.
Но, што е Европскиот мировен фонд од кој земјата веќе неколку пати добива помош? Фондот е основан во март 2021 година за финансирање на активности во рамките на Заедничката надворешна и безбедносна политика за спречување на конфликти, зачувување на мирот и зајакнување на меѓународната безбедност и стабилност. Европскиот мировен фонд ѝ овозможува на ЕУ да финансира активности наменети за зајакнување на капацитетите на трети земји и регионални и меѓународни организации поврзани со воени и одбранбени прашања. За што служи Европскиот мировен фонд? Европскиот мировен фонд е инструмент кој има за цел да ја зголеми способноста на ЕУ за спречување на конфликти, градење и одржување на мирот, зајакнување на меѓународната безбедност и стабилност. Во ера на сложени безбедносни закани, Европскиот мировен фонд ја проширува способноста на ЕУ да им обезбеди безбедност на своите граѓани и партнери. Го зголемува влијанието, ефикасноста и одржливоста на целокупното надворешно дејствување на ЕУ врз мирот и безбедноста, пренесува Порталб.мк. ЕМФ ги замени и прошири претходните финансиски инструменти во оваа област, како Атинскиот механизам и Африканскиот мировен фонд.
Како функционира Европскиот мировен фонд? Европскиот мировен фонд функционира преку мисии и операции, како и преку мерки за помош од кои имаат корист земјите-партнери и регионалните и меѓународните организации. Овие мерки може да опфаќаат обезбедување на воена и опрема поврзана со одбраната, инфраструктура, техничка поддршка. ЕМФ работи во согласност со меѓународното право за човекови права и меѓународното хуманитарно право. Колкав е буџетот на Европскиот мировен фонд? Европскиот мировен фонд е фонд вреден над 17 милијарди евра финансиран надвор од буџетот на ЕУ за период од седум години (2021-2027), со единствен механизам за финансирање на сите активности во рамките на Заедничката надворешна и безбедносна политика (CFSP) во воената и одбранбената област. Кога беше создаден во март 2021 година, ЕМФ имаше почетен финансиски лимит од 5,69 милијарди евра. Советот го зголеми финансискиот лимит во март 2023 година (за 2,29 милијарди евра), во јуни 2023 година (за 4,06 милијарди евра) и во март 2024 година (за 5 милијарди евра). Додатокот од март 2024 година е наменски Фонд за помош на Украина во рамките на Европскиот мировен фонд. Придонесите од земјите-членки се одредуваат врз основа на еден клуч за распределба на бруто националниот приход (GNI).
Колку пати РСМ има добиено помош преку овој фонд? Како што објави Советот на ЕУ, со одлуката од 25 април и билатералните пакети за поддршка во 2023 и 2024 година, вкупната помош на ЕУ за земјата во рамките на Европскиот мировен фонд (EPF) достигна околу 38 милиони евра. Во 2023 година, поддршката од 9 милиони евра беше наменета за набавка на логистичка опрема, медицинска опрема, комуникациско-информациски системи, разузнавачки објекти, инженерска опрема и опрема за обука за потребите на лесната пешадиска баталјонска група на Армијата. Опремата за која се вели дека ќе биде набавена преку ITF е координирана со професионалци од Армијата, што е гаранција дека ќе биде во согласност со нашите потреби и највисоките стандарди на НАТО. Во 2024 година, поддршка од 13 милиони евра, како и оваа година имаше за цел да ги зајакне капацитетите на Северна Македонија за учество во операции и мисии во рамките на заедничката безбедносна и одбранбена политика на ЕУ и други меѓународни мисии. Во 2025 година, поддршка од 15 милиони евра, средства што ќе се користат за купување разновидна опрема – од онаа наменета за собирање разузнавачки информации и надзор, до онаа за борбена обука. Извор: Новинска агенција МЕТА
