12.8 C
Скопје
17/05/2024 05:41
МАКТЕЛ

  

     

 

Васко Лазаревски: За многу векови Василица

      

Словените наместо да ги уништат затекнатите култури при нивните освојувања, повеќе биле склони да ги додадат на својата и да направат нов културен амалгам кој ќе ги задоволи сите страни во процесот. Така и со христијанството (а така и со исламот „богами“) најден е начин да се овозможи заедничко постоење и славење и на двата религиски концепти – словенскиот политеизам и христијанскиот монотеизам. Пред да се случат климатските промени зимата беше зима, а летото лето. Стабилни, наизменични циклуси на топло, сончево време, кога се случува изобилство во природата и студена, снежна зима – снегови, мразови и мрачно небо, кога треба да се седи дома и да се издржи до наредното лето. Можеше да се планира, постоеше предвидливост на работите и појавите и прекрасен космички поредок и рамнотежа. Сега, се менуваат работите. Ни летото е лето, ни зимата – зима. Светот се преврте ничкум.

   

Словените имаат своја визија и претстава за светот и векот и рамнотежата во него – Дрвото на светот (на животот), огромниот даб ја вдомува сета вселена. Во крошната е живиот свет, овој свет каде што сме ние, каде што се небесата. На врвот на крошната стои Перун и го чува својот домен, неговото царство. Молњите му се оружјето, на рамото му стои орел. Многумина од Словените го доживуваат Перун како врвен бог, барем на овој свет, громовникот кој е горе, во ведрото небо и на суво и топло. Во корењата на Дрвото е оној свет, таму е царството на Велес. Тој е поврзан со рогатата стока, со музичарите, со плодноста, магијата и по некоја измама. Тој е змеј и господар на хаосот, неговото царство е под земја каде што е влажно и темно, но во неговиот свет не е непријатно, напротив, полно е со фантастични суштества, а таму се и починатите. Велес помага во ловот, Велес обезбедува плодност, но Велес исто така сака да го наруши космичкиот поредок и рамнотежа и да го освои овој свет – светот на Перун.

 

Периодично, Велес тргнува нагоре по корењата на Дрвото на светот и го предизвикува Перун на бој. Велес ја нарушува рамнотежата, го предизвикува поредокот на работите и се обидува да го заземе местото на Перун кој со неговите молњи го брка Велес по целиот свет и го враќа назад во подземјето. Перун го враќа назад поредокот во светот и повторно ја воспоставува рамнотежата – летото е лето, зимата е зима. По Перун е наречена Пирин планина, по Велес – градот Велес. Христијанството и словенските богови, не започнале меѓусебна војна до истребување во ерата кога дошле во контакт. Впрочем, позната е словенската симбиоза – процес при кој Словените наместо да ги уништат затекнатите култури при нивните освојувања, повеќе биле склони да ги додадат на својата и да направат нов културен амалгам кој ќе ги задоволи сите страни во процесот. Така и со христијанството (а така и со исламот „богами“) најден е начин да се овозможи заедничко постоење и славење и на двата религиски концепти – словенскиот политеизам и христијанскиот монотеизам. Компромисот е најден во тоа што Перун станува Свети Илија, но си ги зачувува молњите и громовите, а и целото небо останува негово и на неговата огнена кочија.

   

     

Велес некаде станал Свети Влас, некаде Свети Василиј, но си ги зачувал коледарите и василичарите, бабарите и суроварите. Впрочем негова е Василица и некрстените денови меѓу Божик и Водици. Тие некрстени денови му се оставени за да можат сите хтонски суштества од неговото подземно царство да нè посетат уште еднаш, да се обезбеди плодност на стоката, а и на луѓето. Заедницата да ја преброди темната и студена зима. Карневалите се исклучително важни за заедниците во кои се случуваат и најчесто се поврзани со промената на годишните времиња и календарските години. Го зацврстуваат чувството на припадност кон заедницата и барем за момент ги бришат социјалните разлики во неа, овозможувајќи весело, пијано, ритуално и еротско обединување на луѓето. Најбитно од сè, зачувуваат еден дел од човековата култура кој успеал да ги преживее новите норми и табуа кои доаѓале со новите религиски и социјални системи. Ако културата е способност на еден вид да пренесе порака во иднината, кон идните генерации, тогаш мораме коледарските обичаи, Василица со Василичарите, Ѓурѓовден, Митровден, да ги оставиме живи се додека има луѓе на кои им се битни и кои ги доживуваат како составен дел од нивниот светоглед.

Кај сите големи религиски системи може да се забележи порив да се исчисти просторот од вакви стари пагански, многубошки изблици. Но, тоа е воведување на хегемонија врз чувствата и ограничување на слободата, вид на присилно менување на идентитетот дури. Се почесто и лаичките власти го потхрануваат овој порив станувајќи дел од и поддржувачи на чистите „вековни“ обреди на кои некако чудесно, никој нема детски спомени. А, приказната за Перун и Велес ни пренесува сосема поинаква порака и наравоучение, за да постои рамнотежа во космосот и да може да стои исправено и цврсто Дрвото на светот, тој вековен даб, мора да постои и вечната борба на различностите: за зимата да е зима, а летото – лето.

    

Најново

ХРВАТСКИ КРИТИЧАР: МАКЕДОНСКИОТ ЏЕЗ ОРКЕСТАР Е МЕЃУ НАЈДОБРИТЕ ВО СВЕТОТ

Sase Ivanovski

Мицкоски: Главен предизвик ќе бидат реформите во Судски совет и Совет на јавни обвинители, наша цел е комплетна автономија на правниот систем без влијание од политика

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) МИЦКОВСКИ ОТКРИ ЗОШТО МУ ТРЕБА ВЕДНАШ 1 МИЛИЈАРДА ЕВРА ЗАЕМ ОД ЕВРОПСКА ЗЕМЈА: САКАМЕ ДА ГО ОТКАЧИМЕ БЕХТЕЛ И ЕНКА ОД БУЏЕТОТ ЗАТОА ШТО СЕКОЈА ГОДИНА ЌЕ ПРАВИ ДУПКА ОД ОКОЛУ 300 МИЛИОНИ ЕВРА ОД БУЏЕТОТ

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) МИЦКОВСКИ: НАЈГОЛЕМА ПРЕДНОСТ МИ Е ШТО НЕМАМ БРАТ ИЛИ СЕСТРА БИЗНИСМЕНИ

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) МИЦКОСКИ ДО НОВИНАРОТ ЕРОЛ РИЗАОВ: ЛОШО СИ МЕ РАЗБРАЛ, НИ НА КРАЈ ПАМЕТ НЕ МИ ПАЃА ДА БИДАМ УРЕДНИК НА ВЕСТИТЕ НА ТЕЛЕВИЗИИТЕ

Sase Ivanovski

Демири: На Токсикологија нема хаос, економската директорка не го прекршила законот

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) МИЦКОСКИ НА САМИТОТ МАКЕДОНИЈА 2025: ВО ПОЛИТИКАТА ВЛЕГОВ НЕ ЗА ДА СЕ ЗБОГАТАМ, ТУКУ ДА ВЛЕЗАМ ВО ИСТОРИСКИТЕ ЧИТАНКИ

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) МИЦКОВСКИ: АКО ПРЕТСЕДАТЕЛОТ НА СОБРАНИЕТО ОТИДЕ КАЈ ВЛЕН, ТОА ЌЕ БИДЕ ПОНИЖУВАЊЕ ЗА ВМРО ДПМНЕ А ТОА НЕ Е ДОБРО

Sase Ivanovski

„Вреди“ ја повлече тужбата на почетокот од јавната седница на Управниот суд

Sase Ivanovski

Мицкоски: ВМРО-ДПМНЕ има консолидирано точно 61 пратеник, целта ни е со коалицирање да стигнеме до 80

Sase Ivanovski

Грчки медиуми: По Силјановска Давкова, и Мицкоски го користи оспореното име

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) БОМБА НА МИЦКОВСКИ: ВЕЌЕ ПОСТИГНАВМЕ ДОГОВОР СО ЕВРОПСКИ ЕНЕРГЕТСКИ ГИГАНТ ЗА ГОЛЕМА ИНВЕСТИЦИЈА ВО ЕНЕРГЕТИКАТА, ЌЕ ГО ПРЕЗЕНТИРАМЕ ДОГОВОРОТ ВО ПРВИТЕ СТО ДЕНА ОД НОВАТА ВЛАДА

Sase Ivanovski

Џафери: Управнот суд и институциите да ја заштитат кредибилноста на изборите

Sase Ivanovski

Кирил Петков имал страшна сообраќајка, загинал неговиот возач и уште две лица

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) МИЦКОВСКИ: НЕМА ДА И ЗАМЕРИМЕ НА ГРЦИЈА ШТО ЗА РАЗЛИКА ОД НАС УШТЕ НЕ ГО СПРОВЕЛА ВО ЦЕЛОСТ ДОГОВОРОТ ОД ПРЕСПА, ЌЕ СЕ ОДНЕСУВАМЕ ПРИЈАТЕЛСКИ

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) МИЦКОВСКИ ДО ГРЦИЈА: НЕМА ДА СЕ ОДНЕСУВАМЕ КАКО ГРУЕВСКИ, НЕМА ДА ГРАДИМЕ СПОМЕНИЦИ ОД АНТИЧКА ИСТОРИЈА И ДА ПРЕИМЕНУВАМЕ АВТОПАТИ

Sase Ivanovski

Ученици во Тетово, фрлиле во височина друг малолетник, кој при падот тешко се повредил

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) МИЦКОСКИ: ДОГОВОРОТ СО БЕХТЕЛ И ЕНКА ЗА АВТОПАТИТЕ НЕМА ДА ГО РАСКИНЕМЕ, ТУКУ ЌЕ ГО РЕПРЕГОВАРАМЕ, СЕГАШНИОТ Е НА ШТЕТА НА ДРЖАВАТА

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) МИЦКОВСКИ: ДРЖАВАТА НЕ ТРЕБА ДА ИМ КАЖУВА НА БИЗНИСИТЕ СО КОЈА ЦЕНА ДА ГИ ПРОДАВААТ СВОИТЕ ПРОДУКТИ ИЛИ СЕРВИСИ

Sase Ivanovski

„Свечената заклетва на Силјановска беше достоинствена, наше право како во јавноста ќе ја нарекуваме државата“ вели Мицкоски

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) МИЦКОВСКИ: ВО ЈАВНИ НАСТАПИ НЕМА ДА ГО КОРИСТИМЕ НОВОТО ИМЕ, ГРЦИЈА ДА НЕ ПОКАЖУВА МУСКУЛИ, НИЕ ЌЕ РАБОТИМЕ НА ДОБРИ СОСЕДСКИ ОДНОСИ

Sase Ivanovski

Се врзал со чаршаф и се обесил – во кумановскиот затвор се самоуби притвореникот кој си ги уби сестрата и внукот во Габреш

Sase Ivanovski

Вилдерс тврди дека е постигнат договор за формирање на десничарска влада на Холандија

Sase Ivanovski

Цели 5 часа траела операцијата на словачкиот премиер Фицо – имал повеќе прострални рани

Sase Ivanovski

Атентат врз Фицо: шок со предисторија

Sase Ivanovski

(АРХИВА) Како Токсикологија „падна во раце“ на анонимна економска директорка и кадар без соодветно образование?!

Sase Ivanovski

Речиси 3.500 жени од Шуто Oризари немаат избрано матичен гинеколог

Sase Ivanovski

Партијата на Палевски бара тој да биде изолиран од ризици по живот како убиство и труење со храна

Sase Ivanovski

„Институтот Алексис Ципрас“ и „Фондацијата Зоран Заев“ ќе организираат меѓународна конференција за Мир и одржлив развој

Sase Ivanovski

Меџити: Остануваме на барањето за уставни измени и спикер во парламентот

Sase Ivanovski

Мијалков веќе не е на листата на должници на УЈП

Sase Ivanovski

КЛИМАТСКИОТ ИНВЕСТИЦИСКИ ФОНД ОБЕЗБЕДУВА 85 МИЛИОНИ ДОЛАРИ ЗА ЕНЕРГЕТСКА ТРАНЗИЦИЈА ВО БИТОЛА И КИЧЕВО

Sase Ivanovski

НА ТРУПОВИТЕ НА АВИОНИТЕ НАОЃАВ И 200 НЕДОСТАТОЦИ, НЕДОСТИГАА И ДЕЛОВИ, ИЗЈАВИ СВИРКАЧ ОД „БОИНГ“

Sase Ivanovski

НА 98 ГОДИНИ ПОЧИНА АКТЕРКАТА ГУДРУН ЈУР, ЅВЕЗДАТА НА СЕРИЈАТА „СУПЕРБАБИЧКА“

Sase Ivanovski

КОПАЛЕ ДУПКА НА ГРОБОТ НА ПОЗНАТИОТ ГЕРМАНСКИ ПОЛИТИЧАР ВОЛФГАНГ ШОЈБЛЕ, НО НЕ СТИГНАЛЕ ДО КОВЧЕГОТ

Sase Ivanovski

НЕМАМ ДЕН РАБОТЕН СТАЖ, КАКО МЛАД БЕШЕ ТЕШКО, НО ДЕНЕС УЖИВАМ ВО ТЕШКОТИЈАТА, ВЕЛИ МАСИН ПРЕД ГОЛЕМАТА ИЗЛОЖБА ВО ДАУТ ПАШИН АМАМ

Sase Ivanovski

СО 6 ГЛАСА „ЗА” И 5 „ПРОТИВ” УТВРДЕНА Е КАНДИДАТСКАТА ЛИСТА ЗА ЧЛЕН НА СУДСКИОТ СОВЕТ ОД ВРХОВНИОТ СУД, СО СУДИИТЕ ЦВЕТАНКА ПЕРИЌ И ИСАМЕДИН ЛИМАНИ

Sase Ivanovski

ЗА НАЈАВЕНИОТ КРЕДИТ НА МИЦКОСКИ ОД МИЛИЈАРДА ЕВРА ОД НЕКОЈА СТРАНСКА ВЛАДА, ГУВЕРНЕРКАТА НА НАРОДНА БАНКА КАЖА ДЕКА ТОЈ ТРЕБА ДА Е ОПРАВДАН И ДА БИДЕ ПОД НАЈДОБРИТЕ УСЛОВИ

Sase Ivanovski

СЕ БАРА НАЧИН ДА БИДЕ БЕСПЛАТЕН ХПВ СКРИНИНГОТ КОЈ ЧИНИ ОД 700 ДО НАД 3.000 ДЕНАРИ

Sase Ivanovski

СЕ ФАТИЈА МНОГУ НЕРАБОТНИ ДЕНОВИ И МНОГУ ВРНЕШЕ, ВЕЛАТ ОД „ПАРКОВИ И ЗЕЛЕНИЛО“ ЗА ТОА ШТО СКОПЈЕ ОБРАСНА СО ТРЕВА

Sase Ivanovski

Шампионот останува на тронот – Ѓорче Петров слави нова титула!

Sase Ivanovski

Прв македонец во евро клуб на кардиолози

Sase Ivanovski

„ОПЕНАИ“ ПРЕТСТАВИ НОВ МОДЕЛ СО ВЕШТАЧКА ИНТЕЛИГЕНЦИЈА, ПОБРЗ Е ОД ЧЕТГПТ И БЕСПЛАТЕН ЗА СИТЕ

Sase Ivanovski

Ленче Николовска: Идеја за инвестиција преку Мерка 7: Изградете апартмани во Струга или Валандово со грант од ИПАРД

Sase Ivanovski

Саша Богдановиќ: Супер бабичка на нашето детство. Почивај во мир.

Sase Ivanovski

Мицотакис за обидот за атентат врз Фицо: Грозоморно – ваквите акти на насилство немаат место во нашите општества

Sase Ivanovski

Путин: Колку поефикасно работиме на фронтот, толку повеќе имаме шанси ја решиме војната на мирен начин

Sase Ivanovski

Бајден планира да испрати 1 милијарда долари воена помош за Израел – кога?!

Sase Ivanovski

Во албанското МЕНР повикан српскиот амбасадор во врска со изјавата на вицепремиерот Вулин

Sase Ivanovski

БЕХТЕЛ и ЕНКА бара 4.000 градежни работници од Македонија

Sase Ivanovski

СИРИЗА ги достави во Парламентот меморандумите со Македонија, ја обвини власта дека ја негира промоцијата на Преспанскиот договор

Sase Ivanovski

Курти за вонредни избори во Косово: Опозицијата да се подготви, ние сме секогаш подготвени

Sase Ivanovski

Дали ќе се наруши Бадентеровиот принцип на гласање во Судскиот совет ако врховниот судија Исамедин Лимани стане член?

Sase Ivanovski

Русите се поблиску до Харков, Зеленски ги одложи сите патувања

Sase Ivanovski

Украинците уапсиле шестмина осомничени дека ѝ помагале на Русија да изврши напад врз зграда во Доњецк

Sase Ivanovski

Маричиќ од Котор повика на исполнување на обврските во рамки на Планост за раст на ЗБ

Sase Ivanovski

Марфи: САД го сметаат Додик за безбедносна закана

Sase Ivanovski

Над 130 македонски компании на прва средба со Лидл за можна соработка

Sase Ivanovski

Уставен одлучи да не поведе постапка за измените на законите за платите на судиите и на членовите на Судскиот совет

Sase Ivanovski

МОН: Започна печатењето на одобрените учебници од прво до седмо одделение

Sase Ivanovski

Горан Стојановски: ГЕНЕРАЛКА ВИКЕНД ВО ОПШТИНА ЧАШКА!

Sase Ivanovski

ЗЕЛЕНСКА И ВУЧИЌ КАКО МОДНИ ИКОНИ Средба во Белград на првите дами на Украина и на Србија

Sase Ivanovski

Се очекува Касами да го врати пратеничкиот мандат, заедно со Таравари ќе продолжат да ги водат Тетово и Гостивар

Sase Ivanovski

ВНУКОТ НА ЏИМИ КАРТЕР ЈА ИЗВЕСТИ ЈАВНОСТА ДЕКА ПОРАНЕШНИОТ ПРЕТСЕДАТЕЛ Е НА СМРТНА ПОСТЕЛА, ИМА 99 ГОДИНИ

Sase Ivanovski

ПРВИ ПР ГРЕШКИ НА НОВАТА ПРЕТСЕДАТЕЛКА, СЕ ГЛЕДА ДЕКА ОДАМНА НЕ БИЛА ВО ПОЛИТИКАТА: Премногу се доближува до луѓето со кои има средба, им влегува во личниот простор

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) ТАРАВАРИ: ЌЕ ИНСИСТИРАМЕ ДА ГИ ДОБИЕМЕ ИНСТИТУЦИИТЕ ЗА ПРОГОН ЗА ДА СЕ ПРЕСМЕТАМЕ СО КРИМИНАЛЦИТЕ ВО ДУИ

Sase Ivanovski

Маричиќ од Котор: Европеизацијата на државата со Планот за раст мора да продолжи за просперитет на секој граѓанин

Sase Ivanovski

VIVATECH 2024: СО HYPERSQUARE УПРАВУВАЧОТ, PEUGEOT ЈА ДИЗАЈНИРА ИДНИНАТА ВО НАСОКА КОН ЦЕЛОСНО УЖИВАЊЕ ПРИ ВОЗЕЊЕТО

Sase Ivanovski

ДУИ и Вреди со тужби до Управниот суд во врска со одлуките на ДИК за гласањето на изборите

Sase Ivanovski

Во Србија уапсен човек поради закани кон Вучиќ

Sase Ivanovski

Мајка и татко дошле во училна во основно училиште во Битола и ги истепале соученик на синот и наставничката

Sase Ivanovski

Кабинетот на Давкова му изразил загриженост на амбасадорот Маркуш за здравствената состојба на Фицо

Sase Ivanovski

Царинска управа: Запленети 4,8 килограми злато при влез на ГП Богородица

Sase Ivanovski

Левица: Изборниот систем сите нас нè краде, скратени сме за најмалку два мандата

Sase Ivanovski

ПОЧНАА ПРВИТЕ ПРОБЛЕМИ СО НОВАТА ВЛАСТ КОЈА ЈА ВРАТИ ГОРДОСТА Мицотакис: Нема да ги ратификуваме меморандумите од договорот од Преспа

Sase Ivanovski

„Алкалоид“ со две признанија за придонес во безбедноста и здравјето на своите вработени

Sase Ivanovski

Истражување кое би помогнало при регулирање на вештачката интелигенција

Sase Ivanovski

67 санкционирани возачи на мотоцикли

Sase Ivanovski

(ВИДЕО) ОРАТОРСТВОТО Е МОЌНО ОРУЖЈЕ ВО ПОЛИТИКАТА: ХИТЛЕР ОДРЖАЛ 1500 ГОВОРИ ВО РОК ОД 26 ГОДИНИ ДОДЕКА БЕШЕ ЛИДЕР НА НАЦИ ПАРТИЈАТА

Sase Ivanovski

125 санкционирани возачи во Скопје

Sase Ivanovski
Вчитувам....