Украинските воздухопловни сили изведоа невидена серија „воздушни убиства“ минатиот месец.
За 12 дена, почнувајќи од 17 февруари, воздухопловните сили – кои управуваат со воените авиони на Украина, како и со нејзината воздушна одбрана на земја – тврдат дека собориле неверојатни 13 руски воени авиони.Не е можно самостојно да се потврдат сите соборувања, а можно е и реалниот број да биде нешто помал – или дури и поголем.
Но, никој не спори дека минатиот месец Украинците соборија многу руски авиони.
Во просек, откако Русија ја прошири војната против Украина пред две години, руската авијација и поморската авијација губат по четири авиони месечно поради украинската акција.
Во 24-тиот месец од војната, тие можеби изгубиле најмалку три пати од просекот.
Прашањето е, како? Што се смени за руските авиони да бидат поранливи, украинската воздушна одбрана посмртоносна или и двете?
И има ли лекција за поширокиот свет во тој февруарски воздушен масакр?Очигледно е дека руските воздухопловни сили, кои распоредија неколку стотици од своите околу 1.000 ловци плус неколку помошни авиони за летови над Украина, ги засилија своите операции во февруари.
Руската армија беше подготвена конечно да го истисне украинскиот гарнизон, кој страдаше од недостаток на муниција, надвор од источниот град Авдиивка – и воздухопловните сили видоа можност да го забрзаат повлекувањето на Украинците.Воздухопловните сили ги организираа своите 100 ловци-бомбардери Сухој Су-34 и сличен број ловци од највисока класа Сухој Су-35 со сателитски наведувани летечки бомби и со антирадарски ракети да ги нападнат украинските позиции во и околу Авдиивка.
Вкупната стапка на прелетување на Русите во екот на битката во Авдиивка во средината на февруари надмина стотина дневно.
Повеќе воздушни цели значи повеќе соборувања. Но, зголеменото темпо на руски летови можеби не е единствениот фактор во серијата соборувања во февруари.
За почеток, се чини дека Украинците зедоа некои од компонентите на нивните три ракетни батерии Патриот од американско производство – нивните најдобри батерии за воздушна одбрана – и ги организираа во мобилни единици.
Патувајќи брзо веднаш зад линијата на фронтот, неколку лансери „Патриот“, поврзани со радари со долг дострел преку радиоврска за податоци, би можеле да ги нападнат руските авиони од заседа дури 90 милји подалеку, а потоа да се тргнат од патот пред Русите да можат да возвратат.Токму оваа тактика се чини дека им дозволи на Украинците да соборат неколку руски авиони кон крајот на минатата година, што претставуваше увод на покрвавата февруарска кампања.
Но, едно клучно соборување, уништувањето на редок руски радарски авион Бериев А-50 над Азовското Море на 23 февруари, се случи на 120 милји од линијата на фронтот – премногу далеку за еден „Патриот“.Единствениот ракетен систем со толкав голем дострел до кој Украина има пристап е стариот, поранешен советски С-200, кој истрелува огромна ракета од осум тони.
Украинските воздухопловни сили ги пензионираа своите С-200 уште во 2013 година, но некои од нив повторно активираа минатата година како ударни ракети земја-земја.
Можно е – веројатно, дури – воздухопловните сили повторно да ги користат С-200 во нивната првобитна улога земја-воздух.
Но, кои радари ги водат С-200?
Оригиналните советски радари испуштаат толку многу енергија што обично го издаваат претстојното лансирање на проектили – и им даваат време на целните пилоти да преземат заобиколни активности.
Сепак, постои навестување дека Украинците пронашле посуптилен начин да ги наведат своите најмоќни ракети.
Уште во февруари 2023 година, 10 месеци пред републиканците, пријателски настроени кон Русија, во американскиот Конгрес да ја прекинат помошта на САД за Украина, администрацијата на претседателот Џо Бајден објави пакет воена помош од 2,2 милијарди долари, кој ја вклучува оваа интригантна ставка: „опрема за интегрирање на западните фрлачи за воздушна одбрана, ракетите и радарите со системите за воздушна одбрана на Украина.
Станува збор за пакет од процесори, радио врски и алгоритми што овозможуваат речиси секој радар за воздушна одбрана и речиси секоја противвоздушна ракета да работат заедно.
„IBCS“ овозможува ефикасна и достапна интеграција на сегашните и идните системи“, објасни Нортроп Груман.
Развојот на „IBCS“ сè уште не е целосно завршен, но е блиску.
Американците сè уште немаат распоредено ниту една главна компонента на „IBCS“, но Полјаците имаат.
А Полјаците, вреди да се напомене, се меѓу најголемите добавувачи на опрема за противвоздушна одбрана на Украинците сега кога републиканците ја блокираат помошта на САД.
Дури и ако само добие делови од „IBCS“, украинските воздухопловни сили би можеле да поврзат стотици радари со долг дострел, вклучително и стари советски модели и најновите западни модели, и да го користат сеопфатното покривање на сензорите за да ги водат сите негови проектили со среден и долг дострел.